Open Monumentendag in het teken van immaterieel erfgoed
Op zondag 10 september vindt de 35ste Open Monumentendag plaats. Dit jaar gooien verschillende Antwerpse gebouwen hun deuren open en geven ze het grote publiek een blik achter de schermen. Bezoekers ontdekken niet enkel de gebouwen maar ook het verhaal achter de gevels: het thema is ‘Met hart en ziel’ en de nadruk ligt op immaterieel erfgoed. Alle locaties zijn gratis te bezoeken, maar soms moet wel vooraf gereserveerd worden.
Het volledige Antwerpse programma is te vinden op www.openmonumentendagantwerpen.be. Bekende klassiekers en te ontdekken parels stellen hun deuren open in heel Antwerpen, van de historische binnenstad tot in alle districten.
Met hart en ziel
Open Monumentendag 2023 staat dit jaar in het teken van ‘Met hart en ziel’. De stad slaat een brug tussen onroerend en immaterieel erfgoed.
De rijke geschiedenis van Antwerpen kan je nu nog steeds aflezen van talrijke gebouwen, elk met hun eigen verhaal. Maar Antwerpen heeft meer te bieden dan haar gebouwd, materieel patrimonium. Denk aan onze eigen Antwerpse bieren, het Antwerpse dialect, de volkse verhalen en historische figuren zoals Rubens, die van Antwerpen hun thuishaven maakten. Verschillende locaties zetten hun deuren open om bezoekers kennis te laten maken met hun immaterieel erfgoed. Deze editie staat ook in het teken van duizenden vrijwilligers die zich met hart en ziel inzetten om het Antwerpse erfgoed te bewaren. Mede dankzij hen blijven Antwerpse tradities en volkslegendes bestaan. Iedereen kan zich op Open Monumentendag laten onderdompelen in het immaterieel erfgoed van Antwerpen en de stad ontdekken zoals nooit tevoren.
Hieronder een klein voorsmaakje van het programma:
- Leer alles over het leven van de Reuskens van Borgerhout in BorGerHub;
- Krijg een rondleiding in de kandijsuikerfabriek bij Candico in Merksem;
- Ontdek het bijzondere verhaal van gewone mensen in een muzikale setting op de Gemeentelijke Begraafplaats Hoboken;
- Bezoek brouwerij De Ridder in Deurne en ontdek tijdens een heus festival welke toekomst de site krijgt;
- Luister naar het verhaal van Semini door de poppenspelers van vzw Aksie in Het Steen;
- Volg een wandeling in het Antwerps dialect;
- Wandel voor het laatst rond op de Droogdokkensite zoals ze nu is;
- Maak kennis met de pelgrimstraditie en de Pelgrimstafel in het Sint-Julianusgasthuis;
- Proef een stukje Antwerpse geschiedenis in Brouwerij De Koninck.
Burgemeester Bart De Wever: “Open Monumentendag viert zijn 35ste verjaardag. Dit toegankelijke cultuurevenement heeft dus een fiere traditie om het prachtige Antwerpse erfgoed op een voetstuk te zetten. De locaties van deze editie komen echt uit het hart van ons Antwerpse culturele weefsel. Ik nodig u graag uit om het vele Antwerpse onroerend, roerend en immaterieel erfgoed te komen beleven. Ik wens u een fijne ontdekkingstocht toe!”
Unesco-richtlijn
Dit jaar bestaat de Unesco-richtlijn over immaterieel cultureel erfgoed twintig jaar. Die vestigt er de aandacht op dat niet enkel gebouwen maar ook tradities erfgoed zijn, zoals muziek, dans en andere podiumkunsten, sociale gebruiken, rituelen en feesten, sport en spel, eet- en drinkcultuur, ambachten, traditioneel vakmanschap en technologie. Ook in Antwerpen staan er enkele tradities op de Unesco werelderfgoedlijst: de biercultuur, reuzenoptochten en de beiaardcultuur. Die krijgen op 10 september dus extra aandacht.
Praktisch
De digitale brochure is het startpunt om het meeste te halen uit Open Monumentendag: www.openmonumentendagantwerpen.be. De verschillende Antwerpse locaties vertellen daarin kort over hun rijke verleden. Verder bevat de brochure een handige kaart om de locaties die dicht bij elkaar liggen snel terug te vinden, en heel wat praktische informatie.
Er staan een aantal foto's van locaties die deelnemen in de mediagalerij. Die zijn enkel bedoeld voor gebruik door de pers.
Johan Vermant