Natuurhuis Brialmont krijgt vorm

Natuurhuis Brialmont krijgt vorm

Jury kiest voor natuurlijk gebouw

Het winnende wedstrijdontwerp voor het Natuurhuis Brialmont is gekend. Een jury van experts en stakeholders koos voor een origineel en natuurinclusief gebouw dat in het Park Brialmont langs het natuurgebied Wolvenberg zal verrijzen. Als alles volgens plan verloopt, starten de bouwwerken in 2024 en nemen ze ongeveer een jaar in beslag.

Stad Antwerpen, het Agentschap voor Natuur en Bos en Natuurpunt slaan de handen in elkaar om het eerste Natuurhuis rond stedelijke natuur van Vlaanderen te verwezenlijken. Het Natuurhuis Brialmont krijgt een plek in het nieuwe Park Brialmont dat het De Villegaspark, het natuurgebied Wolvenberg en het Brilschanspark tot een groot stedelijk natuurpark (42 ha) verbindt. Het komt in het Natuurpark Wolvenberg, aan de Berchembrug.

De stad Antwerpen financiert het project met 940.000 euro, het Agentschap Natuur & Bos met 300.000 euro en het Departement Omgeving met 110.000 euro. Belangrijke partners naar lokale werking toe zijn Natuurpunt en het district Berchem. Met het innovatietraject stedelijke natuur van het Agentschap Natuur & Bos zullen de krijtlijnen uitgezet zijn voor de vernieuwende werking van het Natuurhuis Brialmont.

Vlaams Minister van Omgeving Zuhal Demir: “Natuur is een maatschappelijke basisvoorziening. In Vlaanderen worden helaas nog te weinig kansen gegrepen om de natuur dicht bij de stadsinwoners te brengen. Nochtans is het voor onze gezondheid, het mentale welzijn en de klimaatuitdaging gigantisch belangrijk dat we steden helpen om van 50 tinten grijs naar 50 tinten groen te gaan, stedelijke natuur. Door groene gevels en groendaken, door ruimte te voorzien voor wilde natuurperken met bloemen, door het verbinden van de groene zones in een stadsomgeving, door natuurlijke airco’s te creëren en natte natuur te integreren in het stadsleven, maar ook door bijvoorbeeld schuilplaatsen te voorzien voor de vele dieren die in een stad overleven.”
Antwerps schepen voor stadsontwikkeling Annick De Ridder: “Bij elk stadsontwikkelingsproject is vergroening een speerpunt. De herontwikkeling van het 42 hectare grote Park Brialmont is daar een ‘schoolvoorbeeld’ van. Net als de herontwikkeling van de voormalige Gedempte Zuiderdokken in het nieuwe Zuidpark en het gebied rond de Loodswezensite bijvoorbeeld. In het prachtige Brialmontpark zal in 2025 een Natuurhuis gerealiseerd worden. Dit educatief centrum wordt een knap staaltje van circulariteit én een mooie landmark voor buurt en stad.”

Expertisecentrum

Het Natuurhuis Brialmont wordt een plaats waar enerzijds een Vlaams expertisecentrum voor stedelijke natuur en anderzijds een natuureducatieve werking voor bezoekers en scholen zal gevestigd zijn. Het expertisecentrum is in handen van het Vlaamse Agentschap Natuur en Bos ondersteund door het Departement Omgeving, terwijl de lokale natuureducatie door Natuurpunt wordt verzorgd.

Bezoekers zullen er een tentoonstelling over stedelijke natuur vinden, samen kunnen werken aan stedelijke natuurprojecten en cursussen en workshops bijwonen over stedelijke natuur. Ze kunnen ook van een drankje genieten met zicht op het Natuurpark Wolvenberg. Het wordt daarnaast het vertrek- en eindpunt van natuurwandelingen in het Ringpark Groene Vesten en de natuur in de hele stad.

Antwerps schepen voor leefmilieu Tom Meeuws: “Met het Natuurhuis Brialmont schrijven we in Antwerpen een uniek verhaal. We zijn verheugd met de keuze voor Antwerpen als uitvalsbasis voor het nieuwe Vlaamse kenniscentrum rond stedelijke natuur. Dit is ook hét bewijs dat een erkend natuurreservaat zijn volwaardige plaats heeft in de klimaatstad van de 21ste eeuw. Dit wordt een plek waar vele generaties Antwerpenaren en andere bezoekers stedelijke natuur in volle glorie zullen kunnen ontdekken, ervaren en erover kunnen bijleren. Dat het knappe winnende project klimaatrobuustheid en circulair denken omarmt en uitstraalt, is een mooie, intelligente plus.”
Koen Van Keer van Natuurpunt: “Wij bestuderen al tientallen jaren de fauna en flora van Antwerpen en ontdekten dat die verrassend rijk is. Mensen verwachten bijvoorbeeld niet direct dat er verschillende orchideeënsoorten groeien binnen de ring, dat de vos ’s nachts langs hun deur passeert of dat er tientallen zeldzame insectensoorten leven. Natuurpunt krijgt nu de kans om die expertise in het Natuurhuis te delen met alle Antwerpenaars, van jong tot oud.”

Duurzaam ontwerp

Elementen die de jury bijzonder kon appreciëren aan het winnende ontwerp van Collectief Noord architecten waren het slimme concept dat multifunctioneel gebruik mogelijk maakt en tegelijk de ruimte-inname beperkt, en het natuurinclusieve luik. Zo voorziet het ontwerp een extensief groendak en eigen waterzuivering, en komt er op de dakconstructie een faunatoren voor tal van diersoorten.

Het doel is om tot een toekomstgericht, comfortabel gebouw te komen waarbij ook sterk op circulair bouwen ingezet wordt. Er is gekozen voor natuurlijke bouwmaterialen en een warmtepomp, in combinatie met zonnepanelen, verwarmt het gebouw op een duurzame manier. Het ontwerp is maximaal demonteerbaar zodat de verschillende onderdelen van het gebouw in de toekomst hergebruikt kunnen worden.

Ingebruikname in 2025

Een volgende fase in het project is de uitwerking van het definitief ontwerp. Daarna starten de voorbereidingen van het bouwproject met de vergunningsaanvragen en de aanstelling van een aannemer. De bouw van het Natuurhuis Brialmont is gepland in het voorjaar van 2024 en eindigt in het voorjaar van 2025.

Districtsburgemeester van Berchem Evi Van der Planken: “De inplanting van het Natuurhuis in Park Brialmont heeft ook een bijzondere meerwaarde voor Berchem en de omliggende wijken van Park Brialmont. Het Natuurhuis zal open en toegankelijk zijn voor de buurt en tevens de perfecte uitvalsbasis om kennis te maken met natuur in de stad, natuureducatie en het mooie erfgoed van de Brialmontomwalling die aan Park Brialmont ten grondslag ligt. In een grootstedelijk district als Berchem is focus op groen van groot belang. Wanneer het Natuurhuis af is, moeten Berchemse scholen niet meer met de bus naar vergelegen oorden om stedelijke natuur te ontdekken en te leren kennen, maar is er een hotspot in de stad.”

U vindt toekomstbeelden van het Natuurhuis in de mediagalerij. Dit beeldmateriaal is uitsluitend bedoeld voor gebruik door de pers.

Annick De Ridder Schepen bevoegd voor haven, stadsontwikkeling, ruimtelijke ordening en patrimonium en voorzitter van AG Vespa
Joost Houtman Woordvoerder schepen Annick De Ridder
Over Stad Antwerpen

Antwerpen is de grootste stad van Vlaanderen met 530.000 inwoners, 172 nationaliteiten, 50.000 studenten en 104.000 bedrijven. Een havenstad met een rijke geschiedenis: altijd was er de Schelde die nieuwe mensen, ideeën, producten en smaken naar de stad voerde. Dat vertaalt zich al eeuwenlang in unieke kruisbestuivingen, creativiteit en ondernemerschap. Antwerpen staat voor cultuur, baanbrekende mode, culinaire hoogtepunten en winkelgelegenheid op wandelafstand.