Herontwikkeling Stuivenbergsite krijgt verder vorm
Het college heeft vandaag kennisgenomen van een uitgebreide haalbaarheidsstudie over de Stuivenbergsite in Antwerpen-Noord. De ambitie is een gemengd project met verregaand gedeeld ruimtegebruik, en kruisbestuiving tussen de verschillende gebruikers en de buurt. Er is een scenario met verschillende stedelijke diensten en een aantal externe publieke partners uitgewerkt. De studies voor de eerste deelprojecten van het bouwproject worden nu opgestart. Die projecten zijn de circulaire ontmanteling van het gebouw, de afbraak van het hoofdgebouw uit de jaren 80, en de bouw van de ondergrondse parking. De huidige tijdelijke invullingen in een deel van het gebouwencomplex lopen intussen verder.
Het afgelopen anderhalf jaar werd een uitgebreide haalbaarheidsstudie gevoerd op technisch, programmatorisch en financieel vlak.
Toekomstbestendige renovatie
Op technisch vlak is de bouwkundige, bouwfysische en structurele staat van het gebouwencomplex grondig in kaart gebracht. Op die manier kan de bouwkost van deze complexe renovatie zo goed mogelijk ingeschat worden. De totaalrenovatie is zo opgevat dat het gebouwencomplex klaar wordt gemaakt voor de volgende 100 jaar, met een programma dat doorheen de tijd kan veranderen. De projectkost van het totaalproject wordt geraamd op ongeveer 200 miljoen euro.
Stad Antwerpen doet hier een maatschappelijke investering. Het project heeft de slagkracht om de levenskwaliteit van de omliggende buurt te verbeteren. Door een ingrijpende afbraak- en hersteloperatie wordt de oorspronkelijke unieke 19de-eeuwse paviljoenstructuur van het ziekenhuis hersteld. Dat levert heel wat extra publieke ruimte op, een kostbaar goed in de dichtbebouwde buurt. De Stuivenbergsite krijgt nieuw leven en een open, groen en publiek karakter.
Schepen voor stadsontwikkeling Patrick Janssens: "Na 130 jaar ziekenhuiswerking begint de Stuivenbergsite aan een nieuw hoofdstuk. De herontwikkeling van de site is het grootste stadsvernieuwingsproject dat in deze legislatuur zal opstarten. Er verdwijnt een oppervlakte van ongeveer 35.000 vierkante meter (bijna 5 voetbalvelden) aan gebouwen, en in de plaats ontstaat ruimte voor adem en ontmoeting. Er komt zo’n 30.000 vierkante meter aan publieke tuinen bij, het equivalent van een klein stadspark. De gebouwen die blijven, krijgen een nieuwe invulling die de wijk doet opleven, met plekken waar zorg, creativiteit, onderwijs en samenleven elkaar vinden."
Gedeeld ruimtegebruik en kruisbestuiving
Op het vlak van gebruik werden meerdere scenario’s uitgewerkt na gesprekken met stedelijke diensten en externe publieke partners die achter de ambitie van dit project staan. Die ambitie is een gemengd project, met verregaand gedeeld ruimtegebruik en kruisbestuiving tussen de verschillende gebruikers en de buurt. Een beperkt aantal ruimtes kan dienen voor een commerciële invulling.
Bij de volgende stedelijke diensten blijkt een sterke match met de Stuivenbergsite:
- Verpleegschool Antwerpen (AG SO);
- Sociale centra;
- De dienst werk/activering;
- Kinderopvang.
Jeugd- en cultuurorganisaties kunnen programma’s bieden in de gedeelde ruimten. Ook een aantal externe publieke partijen, waaronder het Vlaams Architectuur Instituut, tonen interesse in de site.
Door de ruimte zo efficiënt mogelijk te benutten, kunnen die programma’s maximaal worden geïntegreerd en kan de site ook breed geactiveerd worden. Dat betekent dat exclusieve ruimtes enkel worden voorzien daar waar echt nodig. ‘s Avonds, in weekends en vakantieperiodes kunnen buurt-, jeugd-, en culturele organisaties en het verenigingsleven gebruikmaken van polyvalente of 100% gedeelde ruimtes. Dat via een nog op te zetten beheermodel voor gedeeld ruimtegebruik.
Stad Antwerpen wil met deze aanpak:
- zuinig omgaan met de beschikbare ruimte;
- kruisbestuiving stimuleren tussen verschillende gebruikers en de buurt;
- levendigheid en dynamiek creëren aan de publieke tuinen, zeven dagen op zeven.
Stuivenberg kan zo een voorbeeldproject vormen voor clustering en systematisch gedeeld ruimtegebruik.
Om die hoge ambities waar te maken, wordt een traject gestart met de verschillende partners. Om zo het toewijzen, clusteren en delen van infrastructuur verder te concretiseren en mogelijk nog extra combinaties toe te laten. Ook de buurt wordt bevraagd in het gebruik van de gedeelde ruimte.
Duidelijke financiële basisprincipes
Op financieel vlak is de volledige projectkost duidelijk in beeld gebracht, net zoals de geraamde inkomsten.
Het financieel model wordt stelselmatig verder verfijnd. Stad Antwerpen houdt als trekker de site in eigen handen, om de meerwaarde van dit project voor de buurt te verzekeren. Stedelijk patrimonium dat door de verhuis van stedelijke diensten naar de Stuivenbergsite verlaten wordt, kan gevaloriseerd worden en zo inkomsten voor de stad genereren. Door die verschillende locaties te verlaten, spaart de stad bovendien op termijn investeringskosten uit om de panden in kwestie duurzaam te renoveren.
Studiewerk bouwproject opgestart
Het college heeft nu beslist om de eerste concrete deelprojecten van het bouwproject op te starten. Het gaat om de studies voor de circulaire ontmanteling van het gebouw, voor de afbraak van het hoofdgebouw uit de jaren 80 en voor de bouw van de ondergrondse parking.
Tijdelijke invulling
De huidige tijdelijke invullingen in een deel van het gebouwencomplex door sitemanager Entrakt lopen intussen verder. Een mix van diverse organisaties heeft er al een tijdelijke plek gevonden: onder andere kunstenaarsateliers, een koffiebranderij, een dierenartsenpraktijk en opleidings- en cultuurorganisaties. Er is ook een buurtbar. Er zijn nog plekken vrij voor geïnteresseerden.
Recent zijn er nog ingrepen gebeurd om het wildparkeren op het terrein te voorkomen, en binnenkort wordt nog een extra deel van het terrein onthard en vergroend.
Buurtmoment
In december organiseert AG Vespa (het autonoom gemeentebedrijf voor vastgoed en stadsprojecten in Antwerpen) een buurtmoment om dit alles toe lichten en om input te vragen over het gedeeld ruimtegebruik. De buurt krijgt daarvoor nog een uitnodiging in de bus.
Meer informatie
AG Vespa coördineert de herontwikkeling van de Stuivenbergsite voor de stad en het OCMW Antwerpen. Het project wordt deels gerealiseerd met steun van het Stadsvernieuwingsfonds van de Vlaamse overheid, het gaat dan om de geplande afbraakwerken.
In de mediagalerij staan de foto van de huidige toestand en de twee toekomstbeelden. Opgelet, dit beeldmateriaal is uitsluitend bedoeld voor publicatie in de pers.
