Musea Stad Antwerpen blikken vooruit naar 2020
De Antwerpse Musea blikken vooruit naar 2020. Museum Plantin-Moretus viert de 500ste verjaardag van Christoffel Plantin en Panamarenko wordt herdacht met een hommage. Het MAS en het Middelheimmuseum staan stil bij de betekenis van Congolese kunst en Museum Mayer van den Bergh brengt hulde aan Henriëtte. Het Red Star Line Museum zet verhalen rond liefde en migratie in de kijker, de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience pakt uit met ridderverhalen en het Letterenhuis toont bijzondere wieleraffiches uit de belle époque. Bovendien zullen weer heel wat topstukken opduiken in onze musea.
Overzicht in chronologische volgorde
Around the World in 80 years
Pop-up tentoonstelling Panamarenko
Campo en Campo
24 januari tot en met 22 maart 2020
Anno 2020 zou Panamarenko zijn 80ste verjaardag vieren. Zijn echtgenote en enkele dichte vrienden bereiden een hommage voor in twee delen. Het eerste deel, een unieke pop-up-tentoonstelling bij Campo en Campo, opent op 24 januari. Het publiek maakt er kennis met de wondere wereld van Panamarenko, België’s grootste en meest excentrieke kunstenaar ooit. Zijn meest geliefde werken werden samengebracht, aangevuld met maquettes, zelden eerder geziene tekeningen, historische filmpjes en andere objecten van zijn imaginaire werken.
Van mei tot augustus volgt het tweede deel van de verjaardagstribute. Zo houdt de feestelijke stadswandeling ‘Het Pana Parcours’ halt op plaatsen waar de grootmeester zijn sporen naliet. Tegelijkertijd kunnen fans in het M HKA terecht voor een Virtual Reality tentoonstelling en een overzicht van Panamarenko’s leven. Zijn huis in de Antwerpse Biekorfstraat wordt in ere hersteld en opengesteld voor het publiek.
Ontdek in 2020 de wereld van Plantin
Museum Plantin-Moretus
In 2020 viert het Museum Plantin-Moretus de 500e verjaardag van Christoffel Plantijn met een gul en gevarieerd programma dat een verrassende kijk geeft op een veelzijdig man: Christoffel Plantijn als inspirator, reiziger, briefschrijver én bewoner van de bewogen 16de eeuw.
Op de Europese dag van de drukkerijmusea gaat het feestjaar van start. Vanaf 15 maart wordt de inspirerende collectie houtblokken online ontsloten op een nieuw platform ‘Impressed by Plantin’. Van 25 april tot 30 augustus gaat de bezoeker met Plantin mee op zakenreis naar Leiden, Parijs en Frankfurt. Vanaf 9 oktober stelt het museum uitvindingen en ontdekkingen in de 16de eeuw tentoon. Gelijktijdig ontdekt de bezoeker in de brieven van Plantijn hoe hij écht in het leven stond. Tot slot ontvangt het museum in november twee internationaal gerenommeerde grafici voor een lezing en workshops.
www.museumplantinmoretus.be/de-wereld-van-plantin
Nieuwe bruiklenen
Rubenshuis
Nog tot en met 1 maart 2020 schittert het Rubenshuis op verplaatsing in het Palazzo Ducale in Venetië met de tentoonstelling ‘From Titian to Rubens’, die onder het curatorschap van directeur Ben van Beneden is gerealiseerd. In het voorjaar pakt het Rubenshuis opnieuw uit met een aantal nieuwe bruiklenen. De werken brengen meer Rubens én meer Italië naar de kunstenaarswoning op de Wapper. Bovendien zal een nieuwe ontdekking nieuw licht werpen op de ambitie van de jonge Rubens. Het werk wordt in primeur in het Rubenshuis voorgesteld. Achter de schermen werken Rubenshuis en Rubenianium nauwgezet verder aan de geplande uitbreiding op Hopland.
Hulde aan Henriëtte van den Bergh
Museum Mayer van den Bergh
Vanaf 27.03.2020
Meesterverzamelaars Florent van Ertborn en Fritz Mayer van den Bergh vertellen nog tot en met 31 december in het Museum Mayer van den Bergh een verhaal van passie, gedrevenheid en schoonheid. De tentoonstelling ‘Madonna ontmoet Dulle Griet. Verzamelaars in topstukken gevat’ toont pareltjes die deze visionaire collectioneurs dikwijls voor een prikje konden aankopen. Hoogtepunten zijn de mysterieuze Madonna van Jean Fouquet en Dulle Griet van Pieter Bruegel de Oude. In Wildevrouw - de nieuwe roman van writer in residence Jeroen Olyslaegers – is Dulle Griet één van de protagonisten. Het boek wordt in het najaar in het museum gelanceerd.
Vanaf 27 maart brengt het Museum Mayer van den Bergh ook hulde aan Henriëtte, de moeder van Fritz Mayer van den Bergh. Na zijn plotse dood in 1901 blijft Henriëtte achter met een onvervulde wens van haar zoon: een museum om zijn adembenemende collectie tentoon te stellen. In 1904 vervult Henriëtte die wens. Het Museum Mayer van den Bergh zet deze bijzondere dame in de schijnwerpers: maak kennis met Henriëtte, stichteres van het museum en drijvende kracht achter Fritz.
Elke dag Angst
V-bommen in Antwerpen, 1944-1945
MAS-paviljoen
27.03.2020-31.05.2020
Vanaf 27 maart 2020 stelt het MAS een V-bom of ‘vliegende bom’ tentoon in het MAS-paviljoen. Deze bom was aan de stad geschonken door generaal Clare H. Armstrong die met zijn eenheid Antwerp X de stad verdedigde tegen de V-bomaanvallen. Want nadat de Antwerpenaren de Bevrijding van de Tweede Wereldoorlog vierden in september 1944 werd de stad opnieuw maandenlang het doelwit van Duitse bomaanvallen met duizenden slachtoffers tot gevolg.
Foto’s, getuigenissen en kaartmateriaal maken duidelijk waar de bommen zijn gevallen en welke littekens ze hebben nagelaten, want geen enkele Antwerpse wijk bleef toen gespaard. In mei start het MAS ook met een verzameljaar. Het museum gaat in alle Antwerpse districten op zoek naar verhalen en objecten over de Tweede Wereldoorlog.
Velodroom. Fietsen en koersen in de belle époque
Letterenhuis
28.03.2020 – 30.08.2020
Het Letterenhuis is het literaire archief van Vlaanderen, het geheugen van de literatuur. Het bewaart ruim twee miljoen brieven en manuscripten van Vlaamse schrijvers en dichters uit de afgelopen twee eeuwen, de documenten van tientallen uitgevers en literaire tijdschriften.
Minder bekend is de ruime collectie culturele affiches. Vanaf 28 maart stelt het Letterenhuis een selectie wieleraffiches uit de belle époque tentoon. Eind 19de eeuw wordt de fiets een echte hype. Om de tweewieler te promoten zetten fietsenmerken de affiche in. Het zijn naast creaties van grote kunstenaars als Henri de Toulouse Lautrec & Alphonse Mucha ook tijdsdocumenten. Ze illustreren de technologische en maatschappelijke veranderingen van die tijd en ze houden ons een spiegel voor.
Dingen
MAS Kijkdepot
vanaf 3.04.2020
Welke objecten zijn het waard om te bewaren en welke niet? De Belgische filosoof Jaap Kruithof (1929-2009) dacht hier veel over na. Hij was verontwaardigd over de wegwerpcultuur en verzamelde afgedankte en goedkope spullen. Na zijn dood kwam zijn verzameling van 10.000 objecten naar het MAS.
Samen met tal van partners en de familie Kruithof bedacht het MAS in 2018 een plan voor deze collectie: De helft werd filosofische museumcollectie, de andere helft van de collectie moest een actieve rol gaan spelen in de samenleving.
Kunstenaars Guy Rombouts en Benjamin Verdonck namen een deel van deze museumcollectie onder handen en creërden met de objecten een nieuw beeldend werk. Deze creatie ‘zet aan tot gedachten en emoties rond de waarde van de dingen.’ Met de andere helft van de collectie startte het MAS een Upcycling-project, waarbij geïnteresseerden een nieuw leven mogen geven aan stukken uit de Kruithof-verzameling.
https://www.mas.be/nl/kruithof
Vloot
MAS, wandelboulevard
Vanaf mei 2020
In 2020 bestaat de Antwerpse Rederij CMB (Compagnie Maritime Belge) 125 jaar. Een ideale aanleiding om stil te staan bij Antwerpen als maritieme stad. Hoe ontwikkelden zich de verschillende rederijen en naties? Vanaf mei 2020 wandelt de bezoeker in de boulevard langs de maritieme geschiedenis van de stad aan de hand van fotomateriaal, schilderijen, scheepsmodellen en bemanningsportretten.
Foto’s van de Duitse fotograaf Dirk Brommel prijken op de grote lichtbakwanden. Zijn scheepsportretten, die bestaan uit gestileerde bovenaanzichten van vrachtschepen, zorgen voor een kleurrijke reeks imposante foto’s.
Destination Sweetheart
Red Star Line Museum
14.05.2020 - 14.02.2021
In de expo ‘Destination Sweetheart’ draait alles om de relatie tussen liefde en migratie van de Red Star Line periode tot nu. Brieven, persoonlijke objecten en getuigenissen brengen een ode aan de liefde en de mensen die ervoor zijn gemigreerd. Vaak gaat het om hartverwarmende en inspirerende verhalen. Maar ook de moeilijkere aspecten komen aan bod in deze gelaagde en intieme tentoonstelling. Prominent aanwezig is de installatie van het kunstenaarsduo Kim Snauwaert en Anyuta Wiazemsky, over het politieonderzoek dat naar hen is gevoerd naar aanleiding van een klacht over een schijnhuwelijk.
Het Red Star Line Museum roept het publiek ook op om de eigen liefdes- en/of migratieverhaal achter te laten in het museum. Alle activiteiten gedurende de tentoonstellingsperiode zullen in het teken staan van de liefde in al haar schakeringen.
www.redstarline.be/destination-sweetheart
Congoville
Middelheimmuseum
13.06.2020 - 18.10.2020
Op de plek waar in 1920 de koloniale hogeschool werd opgericht, bevinden zich vandaag zowel het Middelheimmuseum als de Universiteit Antwerpen. Honderd jaar later vormt dit de aanleiding voor het Middelheimmuseum om de sporen van de (post)koloniale geschiedenis van de site te onderzoeken en leesbaar te maken. Dit doet het door nieuw historisch onderzoek samen te brengen met een hedendaagse artistieke blik.
Gastcurator Sandrine Colard stelt de tentoonstelling Congoville samen. Daarin zullen verschillende kunstenaars van Afrikaanse oorsprong en met een internationale praktijk de bezoeker op sleeptouw nemen. Hun vormtaal en achtergronden verschillen sterk, maar ze hebben een brede interesse gemeen voor de representatie van de geschiedenis vanuit verschillende perspectieven. Deze kunstenaars delen hun waarnemingen in de rol van zwarte flaneur, maar vooral vestigen ze hun blik op de toekomst.
100xCongo
Een eeuw Congolese kunst in Antwerpen
MAS
19.06.2020-08.11.2020
In 2020 is het exact honderd jaar geleden dat Antwerpen, in volle koloniale tijd, zijn Congolese museumcollectie verwierf. Wat zijn de verhalen achter de Congolese objecten? En hoe belandden ze in de havenstad? De expo zet honderd unieke Congolese werken centraal en gaat in op hun betekenis voor diverse Congolese volken. De impact van christelijke missies op de Congolese cultuur en de blik van Congolezen op de ‘witte’ (mundele) komen eveneens aan bod.
Het MAS nodigt het publiek uit om na te denken over de beeldvorming van Afrikanen doorheen de tijd. De expo is ook een gelegenheid om stil te staan bij de betekenis van Congolese kunst, vroeger en nu, en de manier waarop de Congolese museumcollectie in Antwerpen tot stand kwam. In het kader van de tentoonstelling werkt het MAS samen met Belgische en Congolese kunstenaars en onderzoekers en gaat het in dialoog met Antwerpenaren, zowel van Belgische als Afrikaanse afkomst.
https://www.mas.be/nl/content/100-x-congo
Contrast
Tentoonstelling zwart-witfoto’s van muzikanten door Antwerps fotograaf Frank Lambrechts
Museum Vleeshuis
Van juni tot november 2020
Lambrechts zocht tientallen Vlaamse muziekmakers op en portretteerde ze, vaak in een ongewone omgeving. Museum Vleeshuis exposeert een selectie in de prachtige zaal op de eerste verdieping.
www.museumvleeshuis.be/contrast
Helden in harnas
16e-eeuwse Nederlandstalige ridderromans
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience
04.12.2020 – 21.02.2021
Iedereen kent ridderverhalen over Karel de Grote en koning Arthur. Waarom spreken die verhalen vandaag nog tot de verbeelding? Waarom is een verhaal als Karel ende Elegast vandaag nog bekend, terwijl andere verdwenen zijn?
De Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience verwierf in de afgelopen jaren vijf unieke 16e-eeuwse Nederlandstalige ridderromans: Galien Rethore, Olivier van Castillen, Jason ende Hercules, Ponthus ende Sydonie en de Roncevale. Deze stukken staan centraal in deze tentoonstelling.
www.consciencebibliotheek.be/helden-in-harnas
The Phoebus Foundation te gast in het MAS
MAS
12.12.2020 – 15.03.2021
The Phoebus Foundation en Walter Van Beirendonck zijn te gast in het MAS en slaan de handen in elkaar. Het resultaat is een unieke rollercoaster ride doorheen drie eeuwen kunst- en cultuurgeschiedenis. Adembenemende topstukken van Hans Memling, Quinten Metsys, Peter Paul Rubens en Antoon Van Dyck nemen de bezoeker mee door een wereld vol zotheid en zonde, fascinatie en ambitie. Ze vertellen over rijke burgers en arme heiligen, over kunstkamers als wijnkelders en over Antwerpen als Hollywood aan de Schelde.
De expo is een meeslepend verhaal over het beeld en zijn betekenis, en over de band tussen cultuur en maatschappij. Want bovenal gaat het over ons, en over wie wij vandaag zijn – als mensen.
Met de steun van The Phoebus Foundation, Katoen Natie en Indaver.
Lopende expo’s:
Madonna ontmoet Dulle Griet
Verzamelaars in topstukken gevat
Museum Mayer van den Bergh
Van 05/10/2019 tot 31/12/2020
Meesterverzamelaars Florent van Ertborn en Fritz Mayer van den Bergh vertellen nog tot en met 31 december in het Museum Mayer van den Bergh een verhaal van passie, gedrevenheid en schoonheid. De tentoonstelling ‘Madonna ontmoet Dulle Griet. Verzamelaars in topstukken gevat’ toont pareltjes die deze visionaire collectioneurs dikwijls voor een prikje konden aankopen. Hoogtepunten zijn de mysterieuze Madonna van Jean Fouquet en Dulle Griet van Pieter Bruegel de Oude.
De tentoonstelling is een coproductie met het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen.
Info & tickets: www.museummayervandenbergh.be
Cool Japan
MAS
17/10/2019 – 19/04/2020
Nog tot 19 april loopt in het MAS de ‘Cool Japan’. Die neemt de bezoeker mee in de wereldwijde fascinatie voor de Japanse beeldcultuur. Unieke historische stukken tonen hoe Japanse iconen zoals Hello Kitty, samoerai en yokai (griezelige monsters) vanuit een lange traditie komen en hoe oude en nieuwe Japanse kunst de wereld blijven inspireren. In ‘Cool japan’ kunnen bezoekers niet alleen kunnen kijken en ontdekken, maar ook zelf dingen doen zoals een gezellig praatje slaan met robot Pepper of urenlang manga strips lezen.
Zelda, Sailor Moon en Hello Kitty: het zijn allemaal wereldberoemde iconen uit de Japanse beeldcultuur met een rijke voorgeschiedenis. Zo is de stijl van de hedendaagse Japanse tekenaars of ‘mangaka’ onder andere beïnvloed door de historische prentkunst en de technieken van oude meesters. Met unieke historische stukken uit eigen collectie en bruiklenen toont het MAS deze lange traditie. Bezoekers kunnen hedendaagse Japanse kunst bewonderen zoals Sebastian Masuda’s ‘Colorful rebellion-the Seventh Nightmare’, een indrukwekkende kleurrijke installatie die refereert aan ‘kawaii’ of de Japanse schattigheidscultuur.
https://www.mas.be/nl/cooljapan
Veldwerkers – Ervaringen van vluchtelingen in Antwerpen
Red Star Line Museum
7/11/2019 – 19/4/2020
Van 2017 tot 2019 registreerde het Red Star Line Museum veertig diepgravende interviews met recente vluchtelingen. Als deel van het Europese ‘Specially Unknown’-project stuurde het tien veldwerkers op pad. Jonge mensen die met beide voeten in de superdiverse maatschappij staan, en die netwerken, social en language skills hebben om mensen met een recent vluchtelingenverleden te overtuigen om over hun traumatische ervaringen te spreken.
Aan de hand van videofragmenten, memorabilia en tekeningen toont de presentatie ‘Veldwerk. Vluchtverhalen uit Antwerpen’ de breedte, diepgang, menselijkheid en relevantie van de verhalen. Saïf Lama’a vluchtte in 2015 uit Mosul . Hij maakte een reeks monumentale tekeningen die enkele sleutelmomenten uit zijn verhaal uitbeelden. Een 2e blikvanger is de film ‘The 32nd day’ van Andres Lübbert. De vader van Andrés, Jorge Lübbert vluchtte eind jaren ‘70 uit Chili. Jorge maakte een film waarin hij zijn trauma’s trachtte te verwerken. Andrés maakte de film opnieuw, in het Antwerpen van vandaag. Heden en verleden worden verweven tot een neerslag van een multigenerationeel trauma, en een harde en ongemakkelijke bespiegeling over de emotionele ballast van ‘de vluchteling’. Je kan beide films in de presentatie bekijken.
Artistieke avonden
Enkele artiesten die hun land zijn ontvlucht, brengen op artistieke wijze hun pakkend en persoonlijk verhaal in de historische loods van het museum.
Beeldend kunstenaar Saif Lama‘a zet zijn memoires met penseelstreken, kleuren en lijnen op doek en vertelt zo een visueel verhaal. Fady Al Ghorra en Maya Sannen zetten in een theaterstuk een diepgaande en poëtische dialoog neer tussen een ‘protection officer’ en een asielzoeker. Hussein Mahdi gaat in zijn theatermonoloog op zoek naar motivaties om zijn toekomst uit te bouwen in Europa.
- Saif Lama‘a : “Crossing worlds – Dumuzi’s memories” op 29 januari om 20 uur.
- Fady Al Ghorra en Maya Sannen: “Performing the self – the interview”, op 17 februari om 10 en 14 uur en 26 februari om 20 uur.
- Hussein Mahdi: “Ik ben Hussein, wie ben jij?”, op 23 maart om 10 en 14 uur en 25 maart om 20 uur.
Na elke voorstelling is er ruimte voor een gesprek met de artiesten.
https://www.redstarline.be/nl/pagina/vluchten-uit-je-thuisland-een-artistieke-interpretatie
Porno, pulp & literatuur
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience
6 december 2019 – 14 februari 2020
Met ‘Porno, pulp & literatuur’ prikkelt de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience de bezoeker met een onbekend en lang verzwegen deel van de Vlaamse literatuur- en cultuurgeschiedenis. Lange tijd werden pornoblaadjes en pornoliteratuur verboden vanwege hun expliciete seksuele inhoud. De Erfgoedbibliotheek toont deze gewaagde collectie nog tot 14 februari in de mooie Nottebohmzaal.
Tips:
*Rondleidingen met expert: Tijdens een exclusieve rondleiding deelt een expert zijn visie op de expo en het thema pornografie.
*Finissage: Vier Valentijn in stijl: kom naar het slot van de expo 'Porno, pulp & literatuur'. Met erotische vertellingen door actrice Katrijn Van Bouwel, ondeugende liedjes door troubadour Jan De Smet en pikante pop-up paper art uit de collectie van verzamelaar Bert Sliggers.
www.consciencebibliotheek.be/porno-pulp-literatuur
Meer info over dit persbericht via de websites van de musea.