Loodwaarden in bloed bij kinderen rond Umicore laagste sinds start onderzoeken
Sinds 1978 wordt de hoeveelheid lood in het bloed van kinderen die rond Umicore in Hoboken wonen opgevolgd. Dit voorjaar werd met een gemiddelde loodwaarde van 2,07 microgram per deciliter de laagste waarde gemeten sinds de start van de onderzoeken. Ook de luchtkwaliteit evolueert positief. Omdat de meetwaarden hoger blijven dan elders en er steeds minder kinderen in de wijk wonen, wordt het onderzoeksgebied vanaf dit najaar uitgebreid.
Laagste gemiddelde loodwaarde ooit
Al sinds eind jaren 70 wordt de hoeveelheid lood in het bloed gemeten van kinderen uit de wijken Moretusburg en Hertogvelden. Ook dit voorjaar organiseerde het Provinciaal Instituut voor Hygiëne (PIH) in opdracht van het Departement Zorg van de Vlaamse overheid een bloedonderzoek. 123 kinderen tussen 1 en 12 jaar namen deel. Dat is de helft van het aantal kinderen dat in de wijken woont.
De gemiddelde hoeveelheid lood in het bloed van deze kinderen bedraagt 2,07 microgram per deciliter. Dit resultaat is gedaald ten opzichte van het najaar 2022. Het is zelfs de laagste waarde die ooit in de wijken werd gemeten sinds de start van de bloedonderzoeken. Toch blijft het gemiddelde in de wijk significant hoger dan het gemiddelde in de controlegroep. Verder worden de hoogste waarden gemeten bij kinderen die het dichtst bij de site wonen. Continue opvolging van de kinderen en blijvend inzetten op maatregelen blijft dus belangrijk om hun gezondheid te beschermen.
Uitbreiding bloedonderzoeken
Vanaf het najaar van 2023 wordt het onderzoeksgebied van de bloedonderzoeken uitgebreid. Omdat er steeds minder kinderen in de wijk Moretusburg wonen, bestaat immers het risico dat de groep binnen de huidige perimeter op termijn te klein wordt voor een betrouwbare statistische analyse. Bovendien toonde een extra studie bij 291 kleuters in 2022 aan dat blootstelling aan lood verder reikt dan beide wijken.
Humaan biomonitoringsonderzoek (HBM)
Het bredere HBM-onderzoek waarbij ook andere zware metalen worden gemeten bij 200 jongeren die in een straal van 3 kilometer rond Umicore wonen, loopt nog steeds. Het eindrapport wordt in 2024 verwacht. Jongeren die willen meedoen kunnen zich nog steeds inschrijven.
Luchtkwaliteit evolueert gunstig
Sinds 1978 meet de Vlaamse Milieumaatschappij zware metalen in fijn en neervallend stof. Voor lood in fijn stof werd in 2022 de Europese grenswaarde gehaald. Sinds de start van de metingen dalen de arseenconcentraties, al wordt de Europese streefwaarde nog niet overal gehaald.
Ook voor lood in neervallend stof (grovere stoffractie) is er een daling sinds de start van de metingen. De Vlaamse grenswaarde voor lood wordt gehaald. Voor het halen van de richtwaarde zijn bijkomende maatregelen noodzakelijk.
De metingen evolueren dus gunstig in een dalende trend, maar alle betrokkenen blijven maatregelen nemen om de impact van zware metalen verder te verkleinen. Zo staan in de omgevingsvergunning van Umicore voor de komende jaren voorwaarden rond de uitstoot van zware metalen, het behalen van luchtkwaliteitsnormen en maximale lood-in-bloedwaarden.
Maatregelen Umicore
Om de impact van opwaaiend stof tegen te gaan heeft de site van Umicore tal van maatregelen genomen en investeert het elk jaar 25 miljoen euro aan milieuverbeteringen.
Zo heeft de site recent windschermen geplaatst van 220 meter lang en zes meter hoog langs de Schelde. Op de site stelt Umicore bepaalde van haar activiteiten waarbij stof kan vrijkomen uit op dagen met veel wind. Daarvoor maakt Umicore gebruik van een windbarometer. De nieuwste technologieën meten constant de stofuitstoot. Wegen op het bedrijfsterrein worden continu besproeid en grondstoffen liggen in overdekte opslagplaatsen.
Daarnaast is gestart met de voorbereiding van de groene zone van ongeveer 5 hectare naast de site. De eerste 17 huizen, van de in totaal 186 woningen, werden in mei afgebroken. Umicore heeft deze woningen in de afgelopen jaren op vrijwillige basis aangekocht en zal het terrein aanplanten en zo afstand tussen de site en de aanpalende buurt scheppen. Naar verwachting worden de resterende huizen vanaf het najaar van 2023 afgebroken en zal de groene zone in de loop van 2024 volledig aangelegd worden. De groene zone zal grenzen aan de groene zone van 1 hectare die Umicore op haar terrein heeft aangelegd.
Buiten de site biedt Umicore diensten aan de buren voor het verwijderen van stof dat vrijkomt bij verbouwingsprojecten of het doen van brononderzoek bij gezinnen met kinderen met hoge bloedwaarden. Straten in de buurt worden regelmatig gereinigd.
Wijkwerking
Bewoners van de wijken Hertogvelden en Moretusburg in Hoboken kunnen terecht bij wijkwerker Liesbet De Groot via tel 0489 95 10 54 of via liesbet.degroot@logoantwerpen.be.
De wijkwerker informeert buurtbewoners over:
- bloedonderzoeken;
- tips om je te beschermen tegen vervuiling;
- info over professionele reiniging van woningen;
- info over het vrijetijdsaanbod tijdens de zomer (aanbod voor kinderen uit de wijk Moretusburg-Hertogvelden).
Alle informatie over de meetresultaten, acties tegen vervuiling en voorzorgen die je kan nemen staan ook op https://www.antwerpen.be/zware-metalen-in-hoboken.
Op donderdag 6 juli om 19u30 is er een online infomoment voor de buurt.
Persbericht namens de werkgroep Milieu & Gezondheid Hoboken die wordt voorgezeten door gouverneur Cathy Berx en bestaat uit: stad Antwerpen, Provinciaal Instituut voor Hygiëne (PIH), Vlaamse overheidsdiensten (Departement Zorg, Vlaamse milieumaatschappij, OVAM, AHH, Opgroeien), Umicore, scholen en centra voor leerlingenbegeleiding, huisartsen van Hoboken, districtsraad Hoboken, lokaal gezondheidsoverleg Antwerpen en Waasland.
Meer informatie over een specifiek onderwerp:
- Halfjaarlijks bloedonderzoek: rapport_voorjaar 2023
- HBM: Humane biomonitoring Hoboken
- Luchtmetingen: https://www.vmm.be/lucht/zware-metalen en Hoboken_volksgezondheidskundige Inschatting_Rapport2019-2022
- Umicore: Hoboken l Umicore België
- Wijkwerking: rapport in de loop van de zomer op deze pagina beschikbaar.
Perscontacten:
- Halfjaarlijks bloedonderzoek en HBM: Carmen Franken (projectleider PIH) - Carmen.Franken@provincieantwerpen.be - tel 03 259 12 62
- Luchtmetingen: Vlaamse Milieumaatschappij pers@vmm.be - tel 053 72 62 22