Emissie-inventaris broeikasgassen: Antwerpen haalt nu al reductie van 29%
Stad Antwerpen wil samen met haar inwoners en bedrijven de uitstoot van broeikasgassen verminderen, om zo de impact van de klimaatverandering te beperken. Deze uitstoot volgt ze jaarlijks op via een emissie-inventaris. Zo gaat de stad na of ze op koers zit om de vooropgestelde klimaatdoelstellingen te halen, en of er extra inspanningen nodig zijn. De ambitie is een reductie met 50% à 55% tegen 2030 ten opzichte van de uitstoot in 2005. De laatste emissie-inventaris, van 2021, laat zien dat de uitstoot nu op -29% zit.
In 2009 sloot Antwerpen zich aan bij het Burgemeestersconvenant, een initiatief van de Europese Commissie, waarbij steden zich engageren om de CO2-uitstoot op hun grondgebied met 20% af te bouwen tegen 2020, vergeleken met het referentiejaar 2005. Die doelstelling werd dus ruimschoots behaald. Richting 2030 heeft stad Antwerpen de ambitie om de CO2-uitstoot te halveren ten opzichte van 2005.
Via de emissie-inventaris rapporteert de stad jaarlijks over de evolutie van de uitstoot van broeikasgassen (CO2, CH4 en N2O) op haar grondgebied voor een aantal categorieën. Het gaat om huishoudens, handel & diensten (zoals winkels, kantoorgebouwen, hotels, restaurants, scholen en zorginstellingen), transport en de industrie, en energieproductie die niet onder het Europees emissiehandelssysteem valt. De huidige cijfers zijn de meest recente, gevalideerde gegevens voor het jaar 2021.
Lager verbruik energie en fossiele brandstoffen in huishoudens, stedelijke diensten en lichte industrie
De totale uitstoot van broeikasgassen in 2021 op Antwerps grondgebied bedroeg 2.513 kton. Dat is 1034 kton minder dan in 2005 (-29,1%). Vooral in de huishoudens (-43,4%), bij de stedelijke diensten en vloot (-42,2%) en in de industrie (niet-ETS*)(-58,5%) zien we een grote daling ten opzichte van 2005. De sector transport wijzigt niet, de sector handel en diensten neemt af met 21,4%.
De voornaamste redenen van deze daling zijn: een lager energieverbruik (-8% in alle sectoren) en een verschuiving van fossiele brandstoffen naar minder CO2-intensieve brandstoffen. Zo is het gebruik van gas- en dieselolie met 25% gedaald. Het gebruik van kolen en zware stookolie is bijna volledig verdwenen (-92% en -93,6%). Het lager energieverbruik zien we vooral bij de huishoudens (-30%), wat opmerkelijk is aangezien er in 2021 13% méér inwoners zijn in Antwerpen vergeleken met 2005.
Transportsector
Ten opzichte van covid-jaar 2020 is er een lichte stijging in de totale emissies van 1,3%. Daardoor valt Antwerpen terug onder de doelstelling van -30%. De hoofdreden hiervoor ligt bij de sector transport. In 2021 waren er terug meer vervoersbewegingen dan in het coronajaar 2020 waarin als gevolg van de lockdown en reisrestricties het transport met -18% afnam. Als we de transportemissies in 2021 afzetten tegen 2019, dan zien we een lichte daling van 35 kton CO2 (-4%).
Lokale productie van elektriciteit groener
De productie van wind- en zonne-energie is aanzienlijk toegenomen ten opzichte van 2005. Met 4 windmolens extra in 2021, komt het aantal windmolens op Antwerps grondgebied nu op 37. In 2021 werd er opnieuw 10.662 kW vermogen bijgeplaatst aan zonnepanelen (+11%). Dat maakt dat 86% van de lokaal geproduceerde energie hernieuwbaar is.
Hernieuwbare energiebronnen zoals zon, wind, biogas, afval en stortgas produceren 16% van de totale elektriciteitsvraag in Antwerpen.
Uitstoot bij stedelijke diensten bijna gehalveerd
De stedelijke diensten verminderden hun energieverbruik met -24% ten opzichte van 2005. Dit komt vooral doordat de stedelijke gebouwen veel minder aardgas verbruiken. Ook het verbruik van stookolie en elektriciteit (inclusief openbare verlichting) is gedaald. De uitstoot van broeikasgassen bij de stedelijke diensten verminderde zelfs met -46% of 59 kton CO2, opvallend meer dan bij andere kantoren en diensten (-21%) binnen de sector ‘handel en diensten’. Een van de belangrijkste redenen voor dit verschil is dat de stad volledig CO2-neutrale stroom aankoopt voor haar dienstverlening.
Inspanningen nodig richting 2030
Antwerpen zal verder inzetten op het verduurzamen van stadsontwikkeling, onder meer door de uitrol van een stedelijk warmtenet. Ook het vergemakkelijken en stimuleren van lokale energieproductie uit zon en wind en lokaal energiedelen, het promoten van openbaar vervoer en auto- en fietsdelen en de elektrificatie en verduurzaming van (deel)vervoersmiddelen en van het stedelijk wagenpark blijven enkele van de vele maatregelen waartoe de stad zich engageert. Daarnaast zet Antwerpen zich in om Linkeroever versneld klimaatneutraal te maken, als deelnemer aan de Europese missie voor 100 klimaatneutrale en slimme steden.
Tom Meeuws, schepen van leefmilieu: “De resultaten van de nieuwe emissie-inventaris zijn zeer bemoedigend. Ze tonen aan dat steden wel degelijk ambitieuze klimaatdoelen voorop kunnen stellen en deze ook kunnen halen. De strijd tegen de klimaatontregeling moet op alle fronten worden gestreden, zowel op mondiaal niveau zoals op de klimaatconferentie van Dubai, als op lokaal niveau. Antwerpen staat klaar om hierin voorop te lopen.”
Meer info
De emissie-inventaris stad Antwerpen 2021 zal te downloaden zijn op https://www.antwerpenmorgen.be/nl/projecten/emissie-inventaris/.
*niet-ETS: industrie die niet onder het Europese handelssysteem valt. Type industrie dat geen uitstootrechten kan kopen.
De illustrerende hoofdfoto en de grafiek uit dit persbericht staan in de mediagalerij. Ze zijn enkel bedoeld voor gebruik door de pers.
Copyright hoofdfoto: Victoriano Moreno