Nieuw stadspark aan Scheldekaaien Nieuw Zuid geopend
Groene oase aan het water voor elke Antwerpenaar
Vandaag werd het openbaar domein langs de Schelde ter hoogte van de wijk Nieuw Zuid officieel geopend. Dit heraangelegd stuk van de Scheldekaaien is ingericht als een gloednieuw park van 5,5 hectare groot met veel groen en waterpartijen, meerdere speel-, sport- en ontspanningsplekken en een hondenloopzone.
Deze heraanleg van de publieke ruimte situeert zich aan de Scheldekaaien ter hoogte van de wijk Nieuw Zuid, tussen het al aangelegde deel ter hoogte van Sint-Andries – Het Zuid en de Kennedyfietstunnel. Het gaat over een gebied van 750 meter lang en 5,5 hectare groot. Tijdens de werken is ook het fietspad in die zone volledig heraangelegd, zodat fietsers er opnieuw in één rechte lijn langs de Schelde kunnen rijden.
Schepen voor stadsontwikkeling Patrick Janssens: “Wat we hier vandaag openen, is veel meer dan een park. Het is het tastbare resultaat van een visie waar de stad al meer dan 15 jaar met volharding aan werkt: de Scheldekaaien teruggeven aan de Antwerpenaar. Met zijn honderden bomen en slim waterbeheer is dit stukje Scheldekaaien niet enkel een plek voor ontmoeting, maar ook een krachtig antwoord op de nood aan verkoeling in een veranderend klimaat.”
Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Annick De Ridder: “Dankzij een doordacht partnerschap tussen Vlaanderen en de stad Antwerpen is dit stukje kaaien een groene oase in een dichtbebouwde stad geworden. Het park biedt alle ruimte voor ontmoeting en ontspanning en dat letterlijk naast de Schelde. Voor deze prachtige open ruimte aan het water hebben we ‘schoonheid’ aan veiligheid gekoppeld, met de stabilisatie van de historische kaaimuur en verhoging van de waterkering.”
Schepen voor groen Ken Casier: "Langs de Scheldekaaien aan Nieuw Zuid is een prachtig nieuw park van 5,5 hectare aangelegd; met 426 nieuwe inheemse bomen en 29.000 nieuwe struiken, heesters en (water)planten. Het wordt hier heerlijk wandelen, sporten of spelen tussen het groen of langs de waterkering met zicht op de Schelde. Niet alleen Nieuw-Zuid, maar heel Antwerpen is met dit Park Aan de Stroom een fantastische plek rijker!”
5,5 hectare open ruimte in de stad met veel beplanting
Tussen het heringerichte deel aan Sint-Andries – Het Zuid en de Kennedyfietstunnel strekt zich nu een parkzone uit van maar liefst 750 meter lang. De stad Antwerpen heeft er dus een park aan het water bij met een wisselende invulling: in bepaalde zones is er meer open ruimte, andere delen zijn ingericht met veel diverse beplanting. De stad wil hier dan ook ingaan op de wens van de Antwerpenaar om de kaaien te vergroenen. Er zijn in totaal 426 nieuwe inheemse bomen geplant, zoals wilgen, olmen, hazelaars, eiken en esdoorns. In de boomgaard zijn dat onder andere kerselaren en appel- en perenbomen, waarvan de vruchten later vrij geplukt mogen worden. Ook meer dan 29.000 nieuwe struiken, heesters en (water)planten hebben hier een plek gekregen.
Door de variërende invulling wisselt ook de relatie met de Schelde: het wandelpad loopt langs groen en water, deels langs bomen en deels langs de rand van de waterkering met een open zicht op de Schelde. Het dijkpad ter hoogte van Sint-Andries en Zuid loopt nog een honderdtal meter door in het nieuwe park en gaat daarna over in informele, meanderende paden. Langs de blauwe steen wordt de kasseistrook van Sint-Andries en Zuid over de volledige lengte doorgetrokken.
Ruimte voor spel, sport en ontspanning
Om de ruimte maximaal te vergroenen, zijn de andere parkfuncties zoals sporten, spelen en ontspannen geclusterd rond drie plaatsen. Het park biedt voor elk wat wils: speelzones met houten balken en klimtoestellen, fitnesstoestellen, vier petanquebanen en een hondenloopzone van 800 m². Een groot grasveld is afgeschermd van de rijweg door een stalen structuur waartegen klimplanten groeien. Dat grasveld nodigt uit tot picknicken, ravotten of gewoon liggen in het groen. Ontspannen kan in de vele verschillende ontmoetings- en zitruimtes. Er zijn onder andere zes unieke zitplatformen op een grashelling langs de Schelde.
Twee parkpaviljoenen zijn nog in opbouw. Het ene paviljoen heeft een verhoogd uitkijkpunt over de Schelde. Een tweede is meer ontworpen als een serre. Ze zullen alle twee een passende invulling krijgen, zoals bijvoorbeeld kleinschalige reca of een ontmoetingsruimte.
Waterkanalen en waterbos
Water speelt een belangrijke rol in dit park. Het opzet is dat het groengebied de hittestress verkleint en bijdraagt tot de nood aan verkoeling in de stad.
Centraal in het park zijn er zichtbare kleine waterkanalen van in totaal 300 meter lang. Meer naar het zuiden bevindt zich een vijver met een ondergronds bekken dat tot 290.000 liter regenwater kan opvangen. Dat wordt dan opnieuw gebruikt om het groen te bewateren. Ernaast is een waterbos aangeplant. Aan de natte zijde van de waterkering staan bomen zoals wilgen en zwarte elzen en planten die bestand zijn tegen een regelmatige overstroming. Dit is het meest avontuurlijke deel van het park met ruige steenpartijen, gerecupereerd van de werken aan de Royerssluis.
Nieuwe verhoogde waterkering
Om Antwerpen beter te beschermen tegen mogelijke overstromingen van de Schelde, is ook in dit deelgebied de historische kaaimuur gestabiliseerd en de waterkering verhoogd van 8,35 naar 9,25 meter TAW. In het noordelijke en centrale deel vervullen voornamelijk dijken de rol van waterkering, in het zuidelijke deel zijn dat ondergrondse waterkerende muren. Die ingrepen kaderen binnen het Sigmaplan dat, rekening houdend met de klimaatverandering, investeert in meer waterveiligheid en natuurontwikkeling.
In totaal investeerde Vlaanderen 70 miljoen euro voor de stabilisatiewerken aan de kaaimuur en de vernieuwing van de waterkering in zone Nieuw Zuid.
Partnerschap
De Vlaamse Waterweg nv en stad Antwerpen werken samen aan de heraanleg van de Scheldekaaien. De Vlaamse Waterweg nv neemt de stabilisatie van de kaaimuur en de aanleg van de nieuwe verhoogde waterkering voor zijn rekening. AG Vespa, het autonoom gemeentebedrijf voor vastgoed en stadsprojecten Antwerpen, is in opdracht van de stad verantwoordelijk voor de aanleg van de publieke ruimte.
Het deelgebied Scheldekaaien Nieuw Zuid is ontworpen door PROAP, WIT architecten en Sweco en aangelegd door Stadsbader nv. Partner is water-link in samenwerking met Aquafin.
In de mediagalerij staan alle luchtfoto's van het nieuwe park. Opgelet, dit beeldmateriaal is uitsluitend bedoeld voor publicatie in de pers.
Patrick Janssens
Veerle De Gryse
Ken Casier
Lauranne Van Dongen

