Definitief ontwerp Pomppark Zuid goedgekeurd

26 mei 2023

Het college heeft het definitieve ontwerp voor Pomppark Zuid, het eerste deelproject van Ringpark Groene Vesten, goedgekeurd. Met dit Pomppark Zuid wil de stad een nieuw park creëren voor de buurt, door het bestaande groengebied om te vormen tot een verblijfsgebied. Groen, water, recreatie, erfgoed en geluidsmaatregelen zullen er een centrale rol spelen. Als alles vlot verloopt, starten de werken in het voorjaar van 2024.

Stad Antwerpen realiseert met dit ontwerp het eerste project van het Ringpark Groene Vesten, in het zuidelijke deel: Pomppark Zuid ligt tussen het treinstation Antwerpen-Zuid, de spoorweg, de Desguinlei (Singel) en de Jan Van Rijswijcklaan.

Dit goedgekeurde definitieve ontwerp is het resultaat van besprekingen tijdens verschillende werkbanken, -sessies, -ateliers en Ringdagen. Net zoals het volledige Ringpark Groene Vesten is ook Pomppark Zuid ontworpen met de mogelijkheid tot een toekomstige overkapping in het achterhoofd.

Pompstation als hart van het park

Het bestaande pompstation dat de Ring vrijhoudt van hemel- en grondwater wordt het hart van het park, vandaar de naam. De zone errond is ook de stilste plek van het park omdat ze op het laagste punt ligt, bijna 8 meter onder het straatniveau van de Singel en afgeschermd door een geluidswand.

Het pompgemaal trekt nu al de aandacht en zal dat in de toekomst alleen maar meer doen. De gevel ervan kan gebruikt worden voor graffiti of andere street art. Ter hoogte ervan komt een zitheuvel, opgebouwd uit verschillende terrassen in gras en afgeboord met betonnen zittreden, met een mooi zicht op de vijzels van het pompstation en het centrale plein onderaan.

Groen en water

In het ontwerp van Pomppark Zuid worden het bestaande groen en de waardevolle bomen zo veel mogelijk behouden en mee geïntegreerd in het park. Er wordt nieuw groen aangeplant in de vorm van grasland, heesters en bomen. In het park komen twee grote zones in gras, als verblijfsplekken voor de buurt.

Bijzonder is dat al het hemelwater in het park zelf wordt opgevangen en ook ter plekke kan infiltreren. De verharding van de Singel zal deels afwateren en infiltreren in het park. Verder wordt nog onderzocht of het zuiveren en hergebruiken van het opgepompte grondwater van het pompgemaal haalbaar is.

Spelen

Centraal in het park komt een speelzone, tussen de Kielsepoort en het pompstation. Hier wordt de helling in het terrein mee gebruikt als spelelement. De speelzone zal bestaan uit een buisglijbaan, een steltenparcours over een wadi, en klim- en zitstammen in het bestaande dichter beboste stuk van het park.

In de zandbak komt een waterspeeltoestel, met water van de regenwaterput waarop het dak van het pompgebouw is aangesloten. In droge periodes kan het nog steeds gebruikt worden, als zandspeeltoestel.

Hondenloopzone

In Pomppark Zuid komt een grote hondenloopzone van 3200 m². Daarin komen 6 banken en 2 picknicktafels. De speelinfrastructuur van de bestaande hondenloopzone wordt verplaatst naar deze nieuwe zone.

Erfgoed

In het ontwerp van het park speelt erfgoed een belangrijke rol, en dan vooral de vroegere Brialmontomwalling. Uit onderzoek is duidelijk geworden welke restanten er nog in de ondergrond zitten, en hoe die een plek kunnen krijgen in het park. Zo bevindt het park zich op de plek van twee poortgebouwen van de vroegere omwalling: de Kielsepoort en de Sint-Laureispoort. De precieze plek van die twee poortgebouwen zal duidelijk te zien zijn in het park, ze vormen toegangen.

De vorm van de poortgebouwen wordt aangeduid met muurtjes in kleiklinkers. In het midden van elk poortgebouw komt een recht pad in gezaagde kassei van 3 meter breed, dat geeft de vroegere doorgang onder de poorten weer. Er komt ook een gravure in blauwe steen met daarop de plattegrond van de volledige Brialmont-omwalling.

Geluidsmaatregelen

Tussen de spoorweg en het park komen geluidswanden. Dankzij die geluidsdemping zullen bezoekers van het park aangenamer kunnen vertoeven, met minder hinder door de naastliggende Ring en treinspoor. De geluidswanden bestaan uit schanskorven, wanden die worden opgevuld met stenen. Het positieve geluidsdempende effect daarvan is onderzocht door de Universiteit Gent.

Aansluiting met station Antwerpen-Zuid

Pomppark Zuid sluit in het westen met een platform aan op het tegen dan vernieuwde station Antwerpen-Zuid. Op het platform is plek voorzien voor deelmobiliteit. Eronder wordt een ecologische verbinding gecreëerd richting Ringpark Zuid in de vorm van takkenrillen waarlangs dieren hun weg kunnen vinden. Boomstompen zorgen voor schuilruimten. Zulke ecoverbindingen komen terug in alle Ringparken.

Ontwerpteam en timing

Ontwerpteam BUUR-Latz-Greisch-SWP tekende in samenwerking met Antea en Levuur dit definitief ontwerp voor Pomppark Zuid.

Als alles vlot verloopt, starten de werken in het voorjaar van 2024. De opening van het nieuwe park is voorzien in het najaar van 2026.

Deelproject van Ringpark Groene Vesten

Schepen voor mobiliteit Koen Kennis: "We zetten hiermee de eerste stap in de ontwikkeling van het Ringpark Groene Vesten, een park dat de bestaande en nieuwe ‘Vestenparken’ met elkaar verbindt. Ringpark Groene Vesten is zo’n 450 voetbalvelden groot en loopt langs weerskanten van de Ring van het station Antwerpen-Zuid tot aan het knooppunt met de E34/E313 op de grens van Borgerhout met Deurne. Het maakt van deze zone langs de Ring een groene verblijfsplek voor de stad en de nabijgelegen buurten. Samen met de aanplanting van de groenzone implementeren we geluidswerende maatregelen, wat op korte termijn een bonus voor de leefbaarheid van de buurten oplevert."

Het ontwerp voor het deelproject Pomppark Zuid volgt het concept van het overkoepelende landschapsontwerp voor Ringpark Groene Vesten.

Meer informatie

Alle info over De Grote Verbinding en dus ook de Ringparken is te vinden op www.degroteverbinding.be, hier staat de rechtstreekse link naar Ringpark Groene Vesten.

De render en het grondplan (met legende) uit dit persbericht staan in de mediagalerij. Deze beelden zijn enkel bedoeld voor gebruik door pers.