Witte raven van 't verzet': het verhaal van verzetsstrijders van buitenlandse origine tijdens WO II
Expo reist rond in Antwerpen vanaf 8 september
Vandaag herdenken we de bevrijding van Antwerpen door geallieerde troepen op 4 september 1944, waarmee een einde kwam aan 4 lange jaren van bezetting. Met het project 'Witte raven van 't verzet', dat vandaag werd voorgesteld, brengt de stad de verhalen van verzetsstrijders van buitenlandse origine tijdens WO II tot leven.
Bevrijding
Op 4 september 1944 rijden Britse tanks Antwerpen binnen. Na confrontaties op de Meir en in het Stadspark hebben ze al snel de controle over het centrum. Korte tijd later slagen geallieerden en verzetsmensen er samen in om de haven te vrijwaren van grote vernielingen. Toch is de strijd om Antwerpen dan nog zeker niet gestreden. Merksem en Ekeren worden pas begin oktober bevrijd, en eind november werd de monding van de Schelde vrijgemaakt.
Pas een half jaar later, op 8 mei 1945, is de Tweede Wereldoorlog in Europa definitief voorbij. De weinigen die de kampen overleven komen pas weken of maanden later terug in Antwerpen aan.
Antwerpen Herdenkt WOII
Ieder jaar wordt de bevrijding herdacht met een ceremonie. Dit gebeurt ook in het kader van het herdenkingsbeleid ‘Antwerpen Herdenkt' waarmee stad Antwerpen de herinnering aan de oorlog levendig wil houden. Met de kerngedachte 'Altijd vrij. Nooit vanzelfsprekend.' wil de stad iedereen bewustmaken van het belang van vrijheid en mensen herinneren aan de harde strijd voor onze waarden en vrijheden.
Nu de laatste directe getuigen van de Tweede Wereldoorlog stilaan verdwijnen, probeert dit project via educatieve en publieksgerichte initiatieven deze belangrijke verhalen door te geven aan nieuwe generaties en bewoners van onze stad.
Witte raven van’t verzet
De herdenking van de bevrijding is dit jaar het startschot voor een nieuw herdenkingsproject van het Vredescentrum van de stad: ‘Witte raven van ‘t verzet’. Een pop-up expo en een nieuwe publicatie brengen de bijzondere oorlogsverhalen van verzetsstrijders van buitenlandse origine onder de aandacht. Deze publicatie telt 117 pagina’s en biedt historische context, persoonlijke portretten en uniek archiefmateriaal over deze ‘Witte raven’. Ze is gratis te downloaden via de website en er zijn ook 500 gedrukte exemplaren beschikbaar.
Burgemeester Els van Doesburg: "De verhalen van deze ‘witte raven’ zijn een van de vele waardevolle bladzijden in het boek van onze geschiedenis. Het zijn onderbelichte verhalen van moedige Antwerpenaren die, gedreven door vrijheid en rechtvaardigheid, hun leven op het spel zetten. Door deze verhalen te blijven vertellen, maken we het verhaal van Antwerpen vollediger. En misschien herkennen meer Antwerpenaren zich vandaag dan in dit gedeelde verleden. En voelen we ons zo sterker met elkaar verbonden."
Het verzet tegen de Duitse bezetting is namelijk niet alleen een zaak van Belgen. Na de oorlog erkent de Belgische staat ook enkele duizenden verzetsmensen die in het buitenland geboren zijn. De meesten komen uit de buurlanden, maar sommigen komen uit Congo, China en andere delen van de wereld.
De verhalen van deze verzetsmensen zijn allesbehalve alledaags. Het zijn de uitzonderingen, de enkelingen binnen de massa, de 'Witte raven' van het verzet. Toch maken ook zij onherroepelijk deel uit van onze oorlogsgeschiedenis. Hun verhalen tonen aan dat de geschiedenis van het verzet rijker en meer divers is dan vaak wordt gedacht.
Praktische info:
De expo is van 8 tot en met 29 september 2025 te bezoeken in het stadhuis van Antwerpen (Grote Markt 1, 2000 Antwerpen). De tentoonstelling is dagelijks open van 9 tot 18 uur, volgens de openingsuren van het stadhuis. De toegang is gratis en je hoeft geen ticket te reserveren.
De expo reist nadien verder rond in Antwerpen:
- 30 september tot en met 17 oktober 2025 – Bibliotheek Permeke, De Coninckplein 25-26, 2060 Antwerpen
- 27 oktober tot en met 23 november 2025 – Bibliotheek Vrede, Moorkensplein 19, 2140 Borgerhout.
Voor een overzicht van alle locaties, data en bijkomende informatie: Expo en publicatie 'Witte raven van 't verzet' | Vredescentrum.
In de mediagalerij staan enkele beelden van 'Witte Raven van't verzet'. Opgelet, dit beeldmateriaal is uitsluitend bedoeld voor publicatie in de pers.
Els van Doesburg
David Cleiren