Restauratie Antwerps stadhuis bekroond met Europese erfgoedprijs
De restauratie van het Antwerpse stadhuis won vandaag de prestigieuze European Heritage Award/Europa Nostra Award 2025. Die onderscheiding erkent uitzonderlijke prestaties op het vlak van cultureel erfgoed. Het stadhuis maakt ook nog kans op de publieksprijs, daarvoor kan gestemd worden tot 12 september.
Het stadhuis wint dit jaar de award in de categorie ‘behoud en herbestemming’. Het renaissancegebouw uit 1565, dat op de UNESCO-werelderfgoedlijst staat, onderging van 2018 tot 2022 een grondige restauratie. De stad voerde die uit in samenwerking met architectenbureau HUB en Origin Architecture & Engineering, en ze werd medegefinancierd door het Vlaams agentschap Onroerend Erfgoed.
Het project paste een praktische en historisch onderbouwde strategie toe, gebaseerd op een uitgebreid onderzoek. Zo werd onder andere gebruik gemaakt van jaarringonderzoek om hout te dateren en van 3D-laserscans. Het uitgebreide ontwerpproces focuste op functionaliteit, duurzaamheid en erfgoed.
De meest ceremoniële verdieping van het gebouw, het ‘Schoon Verdiep’, werd zorgvuldig gerestaureerd, inclusief de sierlijke kroonluchters, decoratieve schoorsteenmantels, goudlederen wandbekleding en muurschilderingen. Daarbij gebruikte het team traditionele ambachten en specifieke conservatietechnieken. De onderbenutte bovenverdieping kreeg een nieuwe bestemming als moderne kantoorruimte. Bovendien werden er duurzame ingrepen gerealiseerd zoals groendaken, hergebruik van materialen, en energiezuinige systemen.
Sinds de heropening in juni 2022 ontving het stadhuis al meer dan 65.000 bezoekers. De site blijft functioneren als politiek-administratief centrum én levendige publieke ruimte. Een voorbeeld van hoe erfgoed en hedendaagse noden hand in hand kunnen gaan.
De jury looft het project als ‘een voorbeeldige restauratie die structureel behoud en energie-efficiëntie weet te combineren, uitgevoerd door een zeer professioneel team.’ Meer uitgebreide info over de restauratie van het Antwerpse stadhuis is te vinden op https://www.antwerpen.be/nl/dossier/restauratie-stadhuis/.
Publieksprijs
Er is ook nog een publieksprijs. Alle Antwerpse erfgoedliefhebbers kunnen daarbij online op het stadhuis stemmen tot 12 september via https://vote.europanostra.org/.
Waarnemend burgemeester Koen Kennis: "Als Antwerpenaar kunnen we niet anders dan ‘fier als een gieter’ zijn op deze Europese erkenning voor de restauratie van ons prachtige stadhuis. Het is een bekroning van het vakmanschap en de liefde voor erfgoed dat in de restauratiewerken is geïnvesteerd én van de uitstekende samenwerking van heel veel ‘klassebakken’. Ik roep dan ook elke Antwerpenaar op om heel chauvinistisch op ons aller Schoon Verdiep te stemmen voor de publieksprijs. Laat de Europese ‘parking’ zien hoeveel dit gebouw voor onze Koekenstad betekent!”
Erkenning Europees erfgoed
De European Heritage Awards / Europa Nostra Awards, medegefinancierd door het programma Creatief Europa, werden in 2002 gelanceerd door de Europese Commissie en worden sindsdien gecoördineerd door Europa Nostra. Al 23 jaar zijn de prijzen een belangrijk instrument in de erkenning van Europees erfgoed en het belang van de zorg ervoor. Ze worden ieder jaar toegekend in vijf categorieën. Dit jaar gaan de meest prestigieuze erfgoedprijzen van Europa naar 30 opmerkelijke projecten uit 24 landen verspreid over het continent. De winnaars werden geselecteerd door de jury van 11 erfgoedspecialisten uit heel Europa.
Glenn Micallef, de Europese Commissaris voor o.a. cultuur: “De European Heritage Awards / Europa Nostra Awards bieden ons de kans om te zien hoeveel waarde er in Europa wordt gehecht aan cultureel erfgoed. De winnaars van dit jaar tonen hoe er continu gewerkt wordt aan het behoud en de promotie van ons rijke erfgoed, vooral met het oog op toekomstige generaties. Mijn felicitaties aan de winnaars voor hun uitzonderlijke prestaties en waardevolle bijdrage.”
In de mediagalerij staat een reeks foto’s van het interieur van het gerestaureerde stadhuis. Opgelet, deze beelden zijn enkel bedoeld voor gebruik door pers.
Koen Kennis
David Cleiren
