Musea stad Antwerpen blikken vooruit naar 2021
Na een bewogen jaar, waarin veel mensen hun museumbezoeken moesten uitstellen, zijn de Antwerpse musea sinds 5 december weer geopend en blikken zij voorzichtig vooruit naar het nieuwe jaar. Sommige tentoonstellingen lopen door, andere werden verschoven, maar de musea zijn er klaar voor om ook in 2021 de zo gemiste bezoekers met open armen en in alle veiligheid te ontvangen.
Museum Plantin-Moretus viert de 500ste verjaardag van Christoffel Plantin verder in 2021. Het MAS en het Middelheimmuseum tillen hun Congo-expo’s over de jaarwisseling: ‘100 x Congo’ loopt door tot 13 september, in het Middelheimmuseum opent ‘Congoville’ op 29 mei. Het Museum Mayer van den Bergh verlengt de tentoonstelling ‘Madonna ontmoet Dulle Griet’ tot 9 januari 2022 en zet Henriëtte, de moeder van Fritz Mayer van den Bergh, in de schijnwerpers in het voorjaar van 2021. In de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience maken ridderverhalen hun opkomst in 2021.
Het Letterenhuis brengt eer aan Paul van Ostaijen en Stijn Streuvels, en het Vleeshuis blikt terug op het leven van Wannes Van de Velde. DIVA toont de Rosalinde en Arthur Gilbertcollectie van het Londense V&A en het FOMU presenteert aanwinsten van de voorbije tien jaar. Het Rubenshuis bestaat 75 jaar en Red Star Line museum sluit het jaar af met de herdenking van de Conventie van Genève, 70 jaar geleden. Het gerenoveerde Antwerpse Modemuseum opent de deuren in september.
Schepen voor cultuur Nabilla Ait Daoud: “Onze stedelijke musea bieden in 2021 een divers palet van sprankelende en spraakmakende tentoonstellingen aan, en ze hebben natuurlijk ook de rijke permanente collecties onder dak. We hopen dat de Antwerpenaren en de bezoekers snel weer de weg naar onze musea vinden. We snakken met z’n allen naar kunst en cultuur, we willen opnieuw proeven van de schoonheid die Antwerpen – dé culturele hoofdstad van Vlaanderen – te bieden heeft. Laten we met z’n allen genieten van een museumbezoek, maar laten we dat verantwoord doen. Houd voldoende afstand, houd uw mondmasker op en houd het veilig voor elkaar.”
Foto: Pascale Marthine Tayou, Colored Stones (detail), 2018 – Congoville, 29 mei – 3 oktober 2021
Courtesy the artist and GALLERIA CONTINUA, exhibition view Hedges, Edges, Dirt - ICA / VCU, Richmond, USA, 2018. ©️ ADAGP, Paris. Photo by David Hunter Hale for ICA / VCU.
Overzicht in chronologische volgorde
Ontmoet Henriëtte
Museum Mayer van den Bergh
Vanaf maart 2021
Vanaf 27 maart brengt het Museum Mayer van den Bergh hulde aan Henriëtte, de moeder van Fritz Mayer van den Bergh. Na zijn plotse dood in 1901 blijft Henriëtte achter met een onvervulde wens van haar zoon: een museum om zijn adembenemende collectie tentoon te stellen. In 1904 vervult Henriëtte die wens. Het Museum Mayer van den Bergh zet deze bijzondere dame in de schijnwerpers: maak kennis met Henriëtte, stichteres van het museum en drijvende kracht achter Fritz.
Masterpieces in Miniature. Schatten uit de verzameling van Rosalinde en Arthur Gilbert
DIVA
5.03.2021 – 15.08.2021
Van 5 maart tot 15 augustus 2021 presenteert DIVA de tentoonstelling Masterpieces in Miniature: Schatten uit de verzameling van Rosalinde en Arthur Gilbert. Deze reizende tentoonstelling wordt georganiseerd door het Victoria en Albert museum (V&A) uit Londen. Voor de allereerste keer zal er een topselectie uit alle deelverzamelingen van de Gilbertcollectie te zien zijn op het Europese continent. Die eer is voor DIVA, het museum voor diamant, juwelen en zilver weggelegd. Sommige objecten, zoals de 16de-eeuwse patrijsbeker, zijn exclusief in Antwerpen te bewonderen.
De verzameling van Rosalinde en Arthur Gilbert is een eerbetoon aan schitterend gemaakte objecten, waarvan het grootste deel in edele metalen en vaak kleinschalig van grootte. Ruim veertig jaar verzamelde het koppel nagenoeg 1000 Europese meesterwerken op het vlak van edelsmeedkunst, gouden (snuif-) dozen, email en mozaïeken van de 16de tot 20ste eeuw. Hun passie voor vakmanschap en schoonheid resulteerde in een verzameling die vandaag ongeëvenaard is.
100 jaar Bezette Stad en Boem Paukenslag (werktitels)
Letterenhuis
Vanaf 27.03.2021
In 2021 is het 100 jaar geleden dat de iconische, avant-gardische bundel 'Bezette Stad' van dichter Paul van Ostaijen (1896 - 1928) verscheen, waarin hij op filmische en poëtische wijze Antwerpen tijdens de Eerste Wereldoorlog schetst. Van Ostaijen schreef een cyclus gedichten die door de ritmische typografie te lezen zijn als een partituur. Hij roept met zijn bundel niet alleen beelden van een verlaten stad op, maar hij vormt ook een nieuwe wereld met zijn poëzie en typografie.
Met de expo brengt het Letterenhuis de vele verhalen en lagen die achter deze ene bundel schuilgaan: een tijdsbeeld, een vernieuwende kunstvorm, én poëzie met vele interpretaties en beschouwingen.
Het Letterenhuis engageert ook vijf jonge makers om een reizende multimediale installatie uit te werken. Vijf kunstenaars met een frisse, eigentijdse blik gaan aan de slag met de dichtbundel Bezette Stad. Het vertrekpunt is de collectie uit het Letterenhuis, met onder meer drukproeven en brieven van Paul van Ostaijen.
De reizende installatie Boem Paukenslag zal jongeren aansporen na te denken over thema’s uit de dichtbundel die vandaag nog steeds relevant zijn, zoals stedelijkheid, oorlog, beeldvorming, taal en kunst. Maar de installatie zal ook inspireren om kritisch te kijken naar hun omgeving, om hier inspiratie uit te halen en er creatieve uitingen aan te geven.
De installatie reist een jaar lang doorheen België en Nederland van eind maart 2021 tot april 2022.
500 jaar Plantin
Museum Plantin-Moretus
Impressed by Plantin
Vanaf maart 2021
De wereld van Plantijn: Op reis met Plantijn
27.03.2021 – 01.08.2021
In 2020 vierde het Museum Plantin-Moretus de 500ste verjaardag van Christoffel Plantijn met een gevarieerd programma dat een verrassende kijk geeft op een veelzijdig man: Christoffel Plantijn als inspirator, reiziger, briefschrijver én bewoner van de bewogen 16de eeuw. In 2021 viert het museum verder.
Vanaf de lente toont het museum het resutaat van acht Antwerpse kunstenaars die aan de slag gingen met de indrukwekkende collectie houtblokken van het Museum Plantin-Moretus.
In april gaat de bezoeker met Plantijn mee op zakenreis naar Leiden, Parijs en Frankfurt.
www.museumplantinmoretus.be/de-wereld-van-plantin
Themajaar Wannes Van de Velde
Museum Vleeshuis
Vanaf mei 2021
Sinds het verschijnen van het protestlied Het lied van de Neus in 1966 is Wannes’ naam onlosmakelijk verbonden met zowel de Poesje als het Vleeshuis. Naar aanleiding van de komst van zijn werkkamer in 2019, duikt Museum Vleeshuis | Klank van de Stad tussen mei en december 2021 verder in Wannes’ leven en zijn blijvende impact.
In de mini-expo focust het museum op Wannes’ bijzondere band met De Neus en (de klank van) het Antwerpse poppentheater, aan de hand van Wannes’ eigen poesjepoppen en toneelteksten.
Tijdens zes concerten in de Woensdagklanken-reeks, laten musici zich inspireren door de muziek, het artistieke oeuvre en het leven van Wannes Van de Velde.
Daarnaast staan verschillende themadagen (zoals Erfgoednacht) in het teken van Van de Velde, komt er een wandeling, een podcast, en een bijzondere samenwerking met het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen.
In samenwerking met VZW Erfgoed Wannes Van de Velde.
Congoville
Middelheimmuseum
29.05.2021 – 03.10.2021
Op de plek waar in 1920 de koloniale hogeschool werd opgericht, bevinden zich vandaag zowel het Middelheimmuseum als de Universiteit Antwerpen. Honderd jaar later vormt dit de aanleiding voor het Middelheimmuseum om de sporen van de (post)koloniale geschiedenis van de site te onderzoeken en leesbaar te maken.
Middelheimmuseum nodigt onderzoeker en curator Sandrine Colard uit om een tentoonstelling te creëren die de stille geschiedenis van kolonialisme ontrafelt. Congoville duidt op de zichtbare en onzichtbare stedelijke sporen van de kolonie, niet op het Afrikaanse continent, maar pal in het België van vandaag: een gebouw, een park, imperialistische mythes en de burgers van Afrikaanse origine. Want ook de Middelheimsite maakt deel uit van deze onzichtbare stad. In de tentoonstelling nemen 15 internationale kunstenaars als ‘zwarte flaneurs’ de bezoeker mee op een wandeling over het terrein. Ze gidsen ons in een zoektocht om opnieuw een open en gedeelde publieke ruimte te verbeelden en ze brengen vanuit hun artistieke praktijk andere, nieuwe perspectieven op een historisch verhaal dat vaak nog te éénduidig verteld wordt.
Aanwinsten 2010 – 2020 (werktitel)
FOMU
Vanaf mei 2021
Met ‘Aanwinsten 2010-2020’ neemt het museum de bezoekers mee in een associatieve wandeling doorheen een selectie foto’s die het FOMU in het laatste decennium heeft aangekocht. Zij kiezen voor een niet-chronologische opstelling, die nieuwe verbanden tussen de werken laat ontstaan.
Deze expo is een uitgelezen kans voor een blik op verleden en toekomst. Wat hebben we gedaan en waar willen we naartoe? Drie belangrijke aandachtspunten zijn aanwezig: een focus op Belgische fotografen, op internationaal maatschappelijk relevante fotografie en een duidelijke samenhang met de tentoonstellingen. Bezoekers herkennen vast en zeker fotografen die al te zien waren in het FOMU.
Ken Lum: nieuw werk voor Antwerpen
Kunst in de Stad – Middelheimmuseum
Diverse locaties in de stad
juni – september 2021
Sinds de late jaren ‘80 kaart toonaangevend kunstenaar Ken Lum (Canada, 1956) op geheel eigen wijze het vraagstuk van publieke representatie en identiteit aan. Lum is het meest gekend voor zijn werken waarin fotografische portretten gepaard gaan met korte, krachtige teksten, waarbij het individuele en het globaal herkenbare elkaar raken. Voor deze tentoonstelling in de publieke ruimte –het eerste soloproject van Lum in België– maakt de kunstenaar een nieuwe reeks grote affiches waarin onze relatie tot werk centraal staat. Hoewel elk portret een unieke leefwereld van de afgebeelde persoon oproept, bieden ze ook een dwarsdoorsnede van de zorgen of angsten die we allemaal kennen: Wat als ik morgen geen werk meer heb? Wie zorgt er voor mijn kinderen wanneer ik moet werken? Hoe voelt het wanneer je werk niet gewaardeerd of begrepen wordt? Zonder expliciet hierop in te gaan, zijn de nieuwe werken van Ken Lum een rechtstreeks gevolg van de actuele Covid19 epidemie, en de impact hiervan op onze leef- en werkwereld.
Stijn Streuvels – Inzichten (werktitel)
Letterenhuis
11.09.2021 – 31.12.2021
Op 3 oktober 2021 is het 150 jaar geleden dat schrijver Stijn Streuvels geboren werd. Voor het Letterenhuis is dit de aanleiding om het dubbeltalent Streuvels in de schijnwerpers te zetten. Streuvels was niet alleen een getalenteerd, gewaardeerd en gevierd schrijver, maar hij was zijn leven lang ook een begenadigd fotograaf. Zowel zijn literair als zijn fotografisch oeuvre blijven tot op vandaag inspireren.
In de tentoonstelling “Inzichten” verkennen Arne De Winde en Lieven Van Speybroeck de fotografische productie van Stijn Streuvels. Uit het omvangrijke foto-archief – goed voor een 7.000tal beelden – selecteren ze een eigenzinnige dwarsdoorsnede: familiefoto’s, snapshots van het landschap rond het Lijsternest, zijn Palestinareis en impressies van het landelijke leven en portretten van streekbewoners. Ze confronteren de beelden met citaten uit Streuvels’ literaire werk en documenten uit het archief, om zo een frisse kijk te geven van beide werkvelden van de schrijver.
Op uitnodiging van het Letterenhuis resideert Magnumfotograaf Bieke Depoorter in februari 2021 twee weken in het Lijsternest, de eigen woning van Stijn Streuvels. Geïnspireerd door Streuvels’ woning, zijn teksten en zijn foto’s zal ze nieuw werk creëren met linken naar de schrijver. Het artistieke resultaat van deze dialoog is in te zien in het Lijsternest vanaf midden juni.
75 jaar Rubenshuis
Rubenshuis
Zomer 2021
In 2021 bestaat het Rubenshuis 75 jaar als museum. Dat wordt in de zomer van 2021 gevierd met een feestelijk moment.
Heropening ModeMuseum Antwerpen
Vanaf september 2021
MoMu ondergaat sinds april 2018 een ambitieuze verbouwing en uitbreiding en opent tijdens het weekend van 4 en 5 september 2021 opnieuw de deuren voor het grote publiek. Dankzij de renovatie zal MoMu voor het eerst doorlopend open zijn en voortdurend kunnen inzetten op een gevarieerd aanbod van tentoonstellingen, workshops en activiteiten.
Masculinities
FOMU
Najaar 2021
Deze omvangrijke tentoonstelling toont hoe mannelijkheid vorm krijgt door film en fotografie. De tentoonstelling ontrafelt de codes waaruit mannelijkheid is opgebouwd, van de jaren 1960 tot vandaag.
Deze internationale tentoonstelling met werk van meer dan 50 kunstenaars werd samengesteld door The Barbican Londen en loopt momenteel in Gropius Bau in Berlijn. Deze zomer reist de tentoonstelling naar Les Rencontres d’Arles en in het najaar van 2021 is ze in het FOMU te zien.
Meer informatie op de website van Barbican: https://www.barbican.org.uk/whats-on/2020/event/masculinities-liberation-through-photography
Helden in harnas
16de-eeuwse Nederlandstalige ridderromans
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience
Van oktober 2021 tot januari 2022
Iedereen kent ridderverhalen over Karel de Grote en koning Arthur. Waarom spreken die verhalen vandaag nog tot de verbeelding? Waarom is een verhaal als Karel ende Elegast vandaag nog bekend, terwijl andere verdwenen zijn?
De Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience verwierf in de afgelopen jaren vijf unieke 16de-eeuwse Nederlandstalige ridderromans: Galien Rethore, Olivier van Castillen, Jason ende Hercules, Ponthus ende Sydonie en de Roncevale. De stukken staan centraal in deze tentoonstelling.
Luister
MAS
Van 30.10.2021 tot 2023
In 2021 viert het MAS de museumcollectie met een kleurrijke, aparte expo. In het jaar van de tiende verjaardag pakt het museum uit met spannende en ontroerende verhalen uit Antwerpen over hebzuchtige reuzen, woelige liefdesavonturen, demonen en Oosterse grapjes. Samen met schrijver en theatermaker Dimitri Leue voert het museum de collectiestukken op in een meeslepend luisterspel. Dimitri Leue duikt in mythes, legendes en wereldse verhalen en laat de bezoeker met een auditieve belevenis anders kijken naar de objecten. Iconische personages zoals Brabo, Hodja, Lange Wapper, de zwanenridder of Chamunda spelen de hoofdrol in de ontroerende en ook grappige vertellingen die de bezoeker meenemen langs een fantasierijke en theatrale scenografie. Hij trekt met een theatervoorstelling op basis van deze en andere verhalen rond in gans Vlaanderen.
www.mas.be
Portret van de Nederlanden
Museum Plantin-Moretus
Van 03.12.2021 tot 06.03.2022
In 2021 vieren we de 500ste verjaardag van de Italiaanse schrijver Lodovico Guicciardini die in 1582 een bestseller publiceerde: Description de touts les Pais-Bas. In dit boek beschrijft hij alle steden van de Nederlanden, de economie, staatkunde, taal, flora, fauna en volksaard van de welvarende Nederlanden. Opvallend veel aandacht gaat naar zijn woonplaats Antwerpen. Over de inwoners zegt hij: ‘Zy zijn vervaren ende gheschikt om over al ter wereldt te handelen, ja oock de vrouwen persoonen (al en hebben zy noyt buytens landts geweest) connen drie oft vier, sommighe vijf, ses ende seven talen spreken: welck een gherieffelijck ende wonderlijck dinck is.’ Guicciardini’s blik als Italiaanse inwijkeling wordt geplaatst naast hoe inwijkelingen van vandaag naar onze Nederlanden kijken.
70 jaar Genève
Red Star Line Museum
Vanaf december 2021
In 2021 is het exact 70 jaar geleden dat het vluchtelingenverdrag in Genève door 24 landen werd ondertekend. In de nasleep van de Tweede Wereldoorlog bepaalde dit verdrag wie wettelijk vluchteling was en wie recht had op asiel. Vandaag zijn wereldwijd zo’n 80 miljoen mensen op de vlucht en beroert het thema onze maatschappij. In het jaar van deze actuele verjaardag opent het Red Star Line Museum de spraakmakende tentoonstelling ’ 70 jaar Genève’. Een expo die onderzoekt wat het écht betekent om op de vlucht te zijn.
De expo ’70 jaar Genève’ wordt een pakkende en confronterende reis langs authentieke verhalen van vluchtelingen die de laatste 70 jaar naar België zijn gekomen. Verhalen over frustraties, onzekerheden en trauma’s, maar ook over moed, veerkracht en doorzettingsvermogen. Welke beslissingen hebben ze tijdens hun vlucht moeten maken? Wie hebben ze onderweg ontmoet? En wat met het etiket ‘vluchteling’? Geraak je dat ooit kwijt? Aan de hand van deze getuigenissen schetst de expo hoe we nu omgaan met vluchtelingen en hoe dat tot stand is gekomen.
Meer info over dit persbericht via de websites van de musea.