Borsbeek en Antwerpen starten fusiegesprekken

28 januari 2022

De colleges van Borsbeek en Antwerpen hebben beslist om fusiegesprekken op te starten. De intentie is dat Borsbeek op 1 januari 2025 het tiende district van de stad Antwerpen wordt. Tot eind 2023 zal nu een intensief traject lopen waarbij de voordelen voor alle inwoners geanalyseerd worden en de administratieve en juridische voorbereidingen worden getroffen. De Borsbekenaren zullen in dit traject sterk betrokken worden. Het lokaal bestuur zal met hen in alle openheid in debat gaan om de verschillende beleidskeuzes te duiden en te luisteren naar hun bezorgdheden. Dat debat zal erg laagdrempelig verlopen, onder meer op straten en pleinen. Er zullen ook gesprekken opgestart worden met wijkcomités en adviesraden. De uiteindelijke beslissing zal voor 31 december 2023 voorgelegd worden aan beide gemeenteraden.

Borsbeek is vandaag met een oppervlakte van net geen 4km² de kleinste gemeente van de provincie Antwerpen. Ze is tevens met 11.200 inwoners de tweede meest dichtbevolkte gemeente van Vlaanderen. De Borsbekenaren kunnen rekenen op een gemeentelijke administratie die zich elke dag hard inzet om de beste dienstverlening te bieden. Om nog beter bestand te zijn tegen de groeiende complexiteit van de uitdagingen waar lokale besturen tegenaan kijken, heeft het gemeentebestuur daarom gesprekken aangeknoopt met alle buurgemeenten. Daaruit is nu een duidelijke voorkeur gekomen om Borsbeek te laten aansluiten bij de stad Antwerpen en zo een district te worden.

“Onze ambitie is om de voordelen van de schaalgrootte die de stad ons biedt, te laten rijmen op de knusse nabijheid van onze gemeentevoorzieningen,” legt de burgemeester van Borsbeek, Dis Van Berckelaer, uit. “Onze voornaamste intentie bij de gesprekken die we met mogelijke fusiepartners hebben gevoerd, was dat de Borsbekenaar kon blijven rekenen op een eigen dienstverlening met een volwaardig districtshuis. Bovendien komen er een heel aantal verbeteringen bij. We denken daarbij vooral aan de heraanleg van straten en het onderhoud van het openbaar domein, een wekelijkse afvalophaling, en de waaier aan stedelijke werkingen waar Borsbeek als district van zou profiteren. Niet in het minst onze jeugd en senioren. Een expertise ook om ‘u’ tegen te zeggen”.

Van dorp naast de stad naar dorp in de stad

Als beide gemeenteraden na dit traject van twee jaar hun goedkeuring geven, zal Borsbeek op 1 januari 2025 het tiende district van de stad Antwerpen worden. Het zal het eerste district zijn dat toetreedt tot de stad sinds de grote fusie van 1983, toen zeven andere gemeenten als district toetraden tot de stad: Berchem, Borgerhout, Deurne, Ekeren, Hoboken, Merksem en Wilrijk. Ook Berendrecht-Zandvliet-Lillo werd een zelfstandig district.

“We zien dat de verschillende Antwerpse districten veertig jaar na de fusie nog altijd hun eigen identiteit hebben behouden en zelfs hebben versterkt,” benadrukt Antwerps schepen voor decentralisatie en financiën Koen Kennis. “Daarom is een keuze voor de stad ook een positieve keuze voor Borsbeek. Districten blijven dicht bij de burger en behouden een groot aantal bevoegdheden. Dat zorgt ervoor dat beleid op maat van de Borsbekenaar mogelijk blijft.”

Concrete ambities

De Vlaamse regering biedt financiële impulsen voor gemeenten die ervoor kiezen samen te gaan. Voor de fusie tussen Antwerpen en Borsbeek zou dat een eenmalig voordeel ten belope van 50 miljoen euro betekenen. Middelen die gebruikt worden om alle inwoners van beide gemeenten erop vooruit te laten gaan.

“Het principe is eenvoudig,” zegt de burgemeester van Antwerpen, Bart De Wever. “Voor Antwerpenaren en Borsbekenaren zal deze fusie een win-win zijn. Wat goed is, blijft behouden. En wat beter kan, zal beter worden. Daarvoor liggen concrete projecten op tafel.”

Voor het toetreden van Borsbeek als tiende district van de stad worden volgende uitgangspunten vooropgesteld:

De heraanleg van de lokale hoofdassen, onder meer de de Robianostraat, Jozef Reusenslei, Lucien Hendrickxlei en Wenigerstraat.
De afvalophaling zal wekelijks gebeuren.
De Borsbekenaar krijgt alle voordelen van de Antwerpenaren en dezelfde toegang tot jeugdwerking, seniorenzorg, sportinfrastructuur en het cultuuraanbod. Dat wil bijvoorbeeld zeggen dat Borsbekenaren aan voordelig tarief kunnen gaan zwemmen in het gloednieuwe Sportoase Ruggeveld.
De gesprekken tussen de twee gemeentescholen, Academia en De Klinker, en het Stedelijk Onderwijs met de bedoeling om deze scholen in te kantelen, zullen verdergezet worden. De beslissing om de gemeentescholen over te dragen, staat overigens los van de fusiegesprekken en werd reeds in 2020 door Borsbeek gemaakt.
De expertise en de diverse netwerken die de stad ontwikkelt en uitbouwt, zullen een meer dan waardevolle ondersteuning zijn voor de uitdagingen van (kinder)armoede en tewerkstelling.
De deelsystemen, waaronder het Velo-fietssysteem, zullen op termijn uitgebreid worden naar Borsbeek.
Fort 3 blijft behouden als groene long en zal deel uitmaken van de groene gordel rond de stad, met de verdere uitrol van het door Borsbeek opgestelde masterplan.
Het Tirolerhof zal ten volle verder opgewaardeerd worden als warme ontmoetingsplaats voor alle Borsbekenaren.
De bibliotheek blijft en wordt verder uitgebouwd dankzij de uitgebreide stedelijke werking.
Borsbekenaren kunnen naar de recyclageparken van Wommelgem en Boechout blijven gaan, maar kunnen voortaan ook terecht in Berchem en andere Antwerpse recyclageparken.
De lokale politie en brandweer worden opgenomen in Politiezone Antwerpen en Brandweer Zone Antwerpen, de grootste korpsen van Vlaanderen. Het politiekantoor en de brandweerkazerne blijven behouden, waaronder de inzet van brandweervrijwilligers.
Het principe dat de Borsbekenaar erop vooruit moet gaan, wordt ter harte genomen bij het opmaken van de balans van alle financiële beslissingen en gevolgen, waaronder de eenmaking van de gemeentebelastingstelsels en het afwegen van alle financiële baten op vlak van dienstverlening en aanbod (sociale, sportieve en culturele voorzieningen, afvalzakken,…).

Intensief traject

“We starten nu een intensief traject met de intentie om te bekijken of de fusie op 1 januari 2025 verwezenlijkt kan worden. Tegen 31 december 2023 zullen we in dat geval een officiële beslissing indienen bij de Vlaamse overheid,” verklaart Borsbeeks schepen van burgerzaken, personeel en financiën Ken Casier. “De komende maanden gaan we alle betrokken diensten betrekken en de administratieve en praktische gevolgen goed analyseren. Het doel is om alles in het werk te stellen om Borsbeek in 2025 als volwaardig district met eigen bevoegdheden en beleidsmiddelen van start te laten gaan.”