Antwerpen tekent mooie toeristische cijfers op voor 2022
Bevestiging opwaartse trend 2021
2022 bevestigt de positieve trend die reeds in 2021 was ingezet: heel wat binnenlandse- en buitenlandse toeristen vonden hun weg terug naar Antwerpen. Er viel dan ook heel wat te beleven in de stad, zoals de start van de Ronde Van Vlaanderen, de Tall Ships Races, de jubileumeditie van de Antwerp Pride, en het twee weken durende WK Counterstrike. Daarnaast vierde Antwerpen de heropening van twee kroonjuwelen die lange tijd gesloten bleven: het stadhuis en het KMSKA.
Dagtoerisme
Op basis van de mobiele datatellingen werden in 2022 in totaal zo’n 11,6 miljoen dagtoeristen geteld, dat is een stijging van 56% t.o.v. 2021. Daarmee liggen de cijfers nog maar 23% achter op het niveau van 2019, het laatste normale jaar voor de uitbraak van de pandemie, en tevens een piekjaar.
Het dagtoerisme kende een goede start in januari, wanneer heel wat Nederlanders de grens overstaken om te shoppen. 1 op de 2 dagtoeristen kwam in januari uit het buitenland. Andere topmaanden waren juli (o.a. Tall Ships Races), oktober en december (kerstperiode). 2022 volgt hiermee hetzelfde bezoekerspatroon als in 2019.
Voor een volledige terugkeer naar het niveau van 2019 heeft Antwerpen nog een significante stijging van het aantal internationale dagtoeristen nodig. Momenteel zijn de meeste dagtoeristen afkomstig uit België (75,1%). De internationale dagtoerist komt hoofdzakelijk uit onze buurlanden, met Nederland op kop (66% van alle internationale dagtoeristen), gevolgd door Frankrijk (7,7%) en Duitsland (6,2%). Opvallend is wel de terugkeer van de Britten (2%) en Italianen (1,8%).
Verblijfstoerisme
Op basis van de officiële cijfers van de FOD Economie werden er in de eerste tien maanden van vorig jaar 2,01 miljoen overnachtingen geregistreerd. Dit is 77% meer dan in 2021 en slechts 7% minder dan alle overnachtingen in 2019. Er wordt zelfs verwacht dat het cijfer van 2019 zal overtroffen worden eens alle maanden geregistreerd zijn.
De herkomst van de verblijftoerist is terug genormaliseerd. Er zijn terug meer buitenlandse verblijfstoeristen (61,6%) dan binnenlandse verblijfstoeristen. De Nederlandse markt was het sterkst vertegenwoordigd (37%), gevolgd door Duitsland (13,5%) en Frankrijk (7,3%). Het VK komt dichtbij de top 3 gekropen met 7% en ook de VS toont met 3,7% een veelbelovend teken van herstel.
Het herstel van het verblijfstoerisme is grotendeels te danken aan de toeristen die voor ontspanning naar Antwerpen komen. 62,5% van alle verblijven is te wijten aan leisure toerisme versus 37,5% aan zakelijk toerisme. Pre-corona waren de verhoudingen 55% leisure en 45% zakelijk toerisme. Het zakelijk toerisme is geïmpacteerd door de economische crisis (besparingen, inflatie) en door de talrijke digitale alternatieven die nu voorhanden zijn.
Schepen voor toerisme Koen Kennis: ‘Tussen al die mooie cijfers blijft dit een werkpunt. In oktober lanceerden we om het zakentoerisme aan te zwengelen het Antwerp & Partners Convention Bureau. Daarin bundelen de Antwerp Hotel Association, Easyfair, VOKA en A Room with A Zoo / FMCCA de de krachten. Onze stad heeft de faciliteiten, de know how, de ondernemingen en instellingen om ook dat segment aan te boren.’
De stijging van het aantal verblijfstoeristen vertaalde zich ook naar een gemiddelde hotelkamerbezettingsgraad van 64,44%, een stijging van 25% tegenover 2021, en 7,8% minder dan 2019. Dit is te wijten aan de vergroting van het hotel aanbod in Antwerpen. Sinds 2019 zijn er 1616 kamers bijgekomen in Antwerpen.
In 2022 openden onder andere twee vijfsterrenhotels hun deuren. Deze openingen hadden ook een invloed op de gemiddelde dagkamerprijs. Deze bedraagt nu 104,92 euro, met een uitschieter van 116,13 euro in december. De gemiddelde dagkamerprijs vorig jaar was 87,93 euro, dus het gaat om een stijging van 17 euro.
Schepen Kennis vindt dat een positieve ontwikkeling: ‘Het hotelaanbod in Antwerpen is de afgelopen jaren vernieuwd en gediversifieerd en dat is goed. De komst van twee hotels in het luxesegment brengt een nieuw publiek naar Antwerpen. Daar profiteren ook andere sectoren van, zoals retail en restaurants.’
Het was niet alleen druk bij de hotels, ook bij de Antwerp City Camping werden er 25.426 gasten geregistreerd. Naast de typische kampeermaanden, was ook de winteropening in trek. Met Oudjaar en Nieuwjaar waren ze volledig volgeboekt.
Attracties
Volgens cijfers van de Bezoekersbarometer, een tool die de bezoekcijfers van de Antwerpse musea en monumentale kerken bevat, steeg het aantal museumbezoeken met 162% t.o.v. 2021. Ook de kerken kregen 139% meer bezoekers ten opzichte van het jaar voordien.
Voor de musea was het een goed jaar. Het heropende KMSKA trok meteen 267.000 bezoekers, goed voor het derde meest bezochte museum in 2022.
"Ook onze stedelijke musea leggen positieve cijfers voor", zegt schepen voor Cultuur Nabilla Ait Daoud: "De grootste trekker was het Middelheimmuseum, met 535.000 bezoekers, gevolgd door het MAS met 495.000 bezoekers. Deze twee musea zijn (gedeeltelijk) vrij toegankelijk en heel wat bezoekers profiteren er dan ook van om een kijkje te komen nemen. Op de vierde plek staat het Rubenshuis met 152.000 bezoekers. Het museum is vanaf dit jaar enkele jaren gesloten voor renovatie, en zal dan ook gemist worden."
Rondleidingen
Sinds eind 2020 worden rondleidingen geboekt via het online boekingsplatform Experience Antwerp. In 2022 werden er zo’n 5717 rondleidingen geboekt, voornamelijk door Belgen en Nederlanders. De populairste zijn die van de Antwerpse stadsgidsen, het stadhuis en het MAS.
Daarnaast werden er ook 6700 tours doorheen de stad georganiseerd, waarbij mensen op een leuke manier de stad leren kennen. Zo kan men bijvoorbeeld al golvend of per e-step de stad verkennen. Deze tours zijn o.a. in trek bij riviercruisepassagiers en bedrijven (incentives) en hebben voornamelijk Vlaamse en Nederlandse deelnemers. Ze zijn goed voor zo’n 86.000 deelnemers.
De Antwerpse attracties, met als toppers de ZOO, Plopsa Station, Chocolate Nation en Brouwerij De Koninck, trokken in totaal zo’n 1,33 miljoen bezoekers. Omdat er heel wat is veranderd in het attractielandschap en het bijhouden van data, is het moeilijk om een vergelijking te maken met de vorige jaren.
Bezoekerscentra
De toeristische infobalie in Het Steen was erg populair vorig jaar en haalde bijna de kaap van 300.000 bezoekers. Samen met de bezoekers van de balie in het Centraal Station komt dit op een totaal van 412.000 bezoekers, wat neerkomt op een stijging van 187% t.o.v. 2021.
De meest verkochte producten daar waren in 2022 de ATV-Wandelrally, de chocolade- en pateekespas, de Visit Antwerp Guide en de Antwerp City Card. De Antwerp City Card ging in totaal 8487 keer over de toonbank, goed voor een stijging van 239% t.o.v. 2021. Dit cijfer reflecteert ook het herstel van het leisure toerisme. Vanaf dit jaar is de Antwerp City Card volledig vervangen door een online pas, de Antwerp City Pass.
Cruises
Het afgelopen cruiseseizoen stond volop in het teken van herstel. In totaal ontving Antwerpen 796 riviercruises, goed voor 109.764 passagiers. Hiermee zit de stad bijna op het niveau van 2019 (-4,12%).
Daarnaast ontving de stad 20 zeecruises, goed voor 7891 passagiers. Ten opzichte van 2021 reeds een stijging van 88%, maar ten opzichte van 2019 nog een daling van 76,9%.
Koen Kennis: ‘Antwerpen is klaar om nog meer cruises te ontvangen, de infrastructuur om dat in de allerbeste omstandigheden te doen, ligt er.’
Vandaag start ook het cruiseseizoen, met de komst van de Spirit of Adventure, een zusterschip van de Spirit of Discovery die we vorig jaar reeds in Antwerpen mochten verwelkomen. De Spirit of Adventure van de Britse rederij Saga Cruises, die in 2020 in de vaart is gebracht wordt vooral op de Britse markt ingezet en biedt een schip van 236 meter met ruimte voor 987 passagiers.
In 2023 verwachten we 23 aanlopen van zeecruises, waarvan 6 voor de eerste keer Antwerpen aandoen en goed voor bijna 15.000 passagiers. Naast de zeecruises zullen er ook 704 riviercruises in Antwerpen aanmeren, waarbij we meer dan 113.000 passagiers verwelkomen.
Vooruitzichten 2023
In 2023 blijft de stad verder inzetten op het aantrekken van internationale citytrippers, meerdaagse congressen en evenementen uit uiteenlopende sectoren. Enkele blikvangers die dit jaar op de planning staan:
- Op 24 maart heropent DIVA met een vernieuwde collectiepresentatie. Een maand later komen cultuurliefhebbers aan hun trekken tijdens het nieuwe stadsfestival Barokke Influencers (vanaf 22/4) en foodies zullen verwend worden tijdens de vijftiende editie van Antwerpen Proeft (18/5-21/5)
- Tijdens de zomermaanden is het aftellen naar de Reuzen van Royal de Luxe, die drie dagen lang door de stad zullen trekken en jong en oud zullen betoveren met hun poppenspel (25-27/8).
- In het najaar verzamelen de beste gymnasten ter wereld in het sportpaleis voor het WK Turnen (30/9-08/10). Ook staan er dan nog enkele grote expo’s op het programma. In het MAS verzamelt de expo ‘Zeldzaam en onmisbaar’ (31/10/2023-25/2/2024) 100 meesterwerken uit de Vlaamse Topstukkenlijst. Het KMSKA zal iedereen laten kijken naar ‘Krasse Koppen’ in portretten (20/10/2023-21/1/2024) en Museum Plantin-Moretus toont tekeningen van Bruegel tot Rubens tijdens ‘Van Crabbelinge tot Carton’ (17/11/2023 – 18/02/2024).
We maakten een uitgebreide vooruitblik, die kan u bekijken op onze perswebsite.
Koen Kennis
Copyright headerbeeld: Frederik Beyens